امیر المومنین – نهج البلاغه – متقین -96- عدم ضرر به همسايه‏‏‏‏‏ «لا يضر بالجار

۲۷ فروردین ۱۴۰۳ آداب ، سبک زندگی ، قرآن ، نهج البلاغه ، آسایش ، ذکر و دعا و زیارت ، بصیرت ، اخلاق
  1. بسم الله الرحمن الرحیم
  2. اللهم صل علی محمد وآل محمد وعجل فرجهم
  3. امیر المومنین – نهج البلاغه – متقین -96- عدم ضرر به همسايه‏‏‏‏‏ «لا يضر بالجار
  4. ترجمه: پرهيزگار ‏‏ ضرر و زيان به همسايه‏‏‏‏ نمى‏زند. ***
  5. شرح: كمترين حقی  كه هر فرد نسبت به انسان دارد، اين است كه انسان ضرر به او نرساند و از جمله، همسايه‏‏‏‏ است كه بايد از ضرر و زيان همسايه‏‏‏‏ ديگر مصون باشد،
  6. فوائد حُسن جوار (همسايگى خوب)
  7. ثمرات و فوائد خوب برخورد كردن در همسايگى و مراعات همسايه‏‏‏‏ بسيار است كه به بعضى اشاره مى‏كنيم:
  8. موجب زيادتى در رزق مى‏شود- امام صادق (عليه السلام)‏ فرمودند: «حسن الجوار يزيد فى الرزق».
  9. موجب آبادى شهر و زيادى عمر مى‏شود- امام صادق (عليه السلام)‏ فرمودند: «حسن الجوار يعمر الديار و يزيد فى الاعمار» آبادى و خرمى شهر در روابط
  10. حسنه بين مردم و همسايگان‏‏‏‏ است نه به خرمى فضاهاى سبز و پاركهاى آن، چنانكه خرّمى و احياء مسجد به عبادت است نه به پرداختن به ظواهر و در و ديوار و محراب آن،
  11. و همچنين هر وقت انسان از دست همسايه‏‏‏‏ راحت بود و در آسايش به سر برد طبعاً از فشارهاى روحى او كاسته شده و موجب طول عمر مى‏شود و چه بسا در اين روابط حسنه رزق و روزى او نيز افزوده شود.
  12. يارى كنندگان و كمك كنندگان انسان زياد مى‏شود- مولى على (عليه السلام)‏ فرمودند «مَنْ احسَنَ الى جيرانه كَثُر خَدَمُه»:
  13. «كسى كه به همسايگان‏‏‏‏ خود نيكى كند خدمتكارها و كمك كارهاى او زياد مى‏شود»و اين مسئله بسيار واضح است و قابل تجربه، كسى كه در محلى خيرخواه و كمك‏كار همسايگان‏‏‏‏ بود،
  14. هر كدام از آنها در وقت گرفتارى به كمك او مى‏شتابند و اگر تقاضائى داشت با جان و دل انجام مى‏دهند ولى اگر توجهى به آنها نكرد، عكس العمل آنها نيز بى توجّهى است.
  15. همسايگان‏‏‏‏ انسان زياد مى‏شوند، مولى على (عليه السلام)‏ مى‏فرمايد: كسى كه حُسْن جوار داشت و خوب همسايگى كرد، همسايه‏‏‏‏‏هاى او زياد مى‏شود: «مَنْ حَسُنَ جواره كثير جيرانه»:
  16. زيرا خوش‏ برخوردى موجب گرايش افراد به سوس او مى‏شود و در نتيجه همسايه‏‏‏‏ و دوست بيشترى پيدا مى‏كند
  17. و چه بسا با اين خوش برخوردى افراد ديگرى كه در آن منطقه نيستند نيز طالب همسايگى او شوند.
  18. پس اى برادر نه تنها ضرر و زيان به همسايه‏‏‏‏ نزن، بلكه به او احسان كن،
  19. و بلكه ضرر همسایه را تحمل نما و به او دعا كن،
  20. چنانكه حضرت زهرا (عليها السلام) به نقل امام حسن (عليه السلام)‏ اول به همسايه‏‏‏‏ دعا مى‏كردند، و سپس به خود و اين را موجب سرعت استجابت دعا در حق‏‏‏‏خود مى‏دانستند (الجّار ثم الّدار)
  21. و امام سجاد (عليه السلام)‏ نيز در صحيفه سجاديه (دعاى بيست و ششم) دعا، براى همسايگان‏‏‏‏ دارند.
  22. در قيامت مردم ده گونه محشور مى‏شوند:1. شايعه‏سازان، به صورت ميمون. 2. حرام خواران، به صورت خوك. 3. رباخواران، واژگونه.4. قاضى ناحقّ، كور. 5. خودخواهان مغرور، كر و لال. 6. عالم بى‏عمل، در حال جويدن زبان خود. 7. همسايه‏ آزار، دست و پا بريده. 8. خبرچين، آويخته به شاخه‏هاى آتش. 9. عيّاشان، بد بوتر از مردار. 10. مستكبران، در پوششى از آتش‏
  23. در روايات مى‏خوانيم: در اموال ثروتمندان، غير از زكات نيز حقّى براى محرومان است. «1» و كسى كه سير بخوابد در حالى كه همسايه‏ او گرسنه باشد، ايمان كامل به خدا و قيامت ندارد.
  24. تبليغاتى كه دنيا براى صلح و عليه خشونت دارد، در تورات مى‏خوانيم: * برادر و دوست و همسايه‏ خود را بكشد تا كفّاره گوساله‏پرستى باشد.
  25. كلمات‏ «يُجِيرُ» و «يُجارُ» از ريشه‏ى «جوار» به معناى همسايگى است. از آنجا كه يكى از حقوق همسايگى، حمايت از همسايه‏ در برابر سوءقصد ديگران است،
  26. پيامبر داراى كرامت مطلق است. «رَسُولٍ كَرِيمٍ» كرامت در برخورد با همسر، دشمن، دوست، همسايه‏، فقير، در سختى‏ها و شادى‏ها
  27. . همسايه‏ مسجد اگر نمازش را در مسجد نخواند، ارزشى ندارد.
  28. ازنعمت‏هاى بهشتى- ذريّه مؤمن به آنها مى‏پيوندند و كامياب مى‏شوند: «أَلْحَقْنا بِهِمْ ذُرِّيَّتَهُمْ» -با اولياى الهى همسايه‏ مى‏شوند: «و هم جيرانى»
  29. * كسى كه به يك وجب از زمين همسايه‏ خيانت كند، روز قيامت آن قطعه تا اعماق زمين به صورت طوقى به گردنش انداخته مى‏شود.
  30. كمى توجّه و تقوا و بندگى خدا، تمام مشكلات را حل مى‏كند و مردن را مانند بو كردن گُل مى‏كند و در آن صورت اوّل مرگ ملاقات با لطف خدا و همسايه‏ شدن با اولياى خدا و روز قيامت روز امنيّت و شادى و بهشت جاودانه مى‏شود، اينك اين گوى و اين ميدان‏
  31. امام صادق عليه السلام داستانِ مسلمانى را نقل مى‏كند كه همسايه‏ مسيحى داشت و مسلمان شد. اين مسلمان هنگام سحر او را بيدار كرد و به مسجد آورد و به او گفت: نماز شب بخوان تا صبح شود. هنگام صبح گفت: نماز صبح بجاى آور و پس از آن تا طلوع آفتاب دعا بخوان. سپس تا وقت نماز ظهر قرآن بخوان و بدينگونه يك شبانه روز او را با نماز و قرآن و دعا پر كرد.مسيحى كه به خانه بازگشت، دست از اسلام برداشت و ديگر پاى به مسجد نگذاشت. آرى اينگونه افراط و زياده‏روى در عبادت، مردم را فرارى مى‏دهد.
  32.  كسى كه به حج رود، در قيامت مى‏تواند نسبت به همسر و همسايه‏ و فرزندانش شفاعت كند. «انّ الحاجّ ليشفع فى ولده و اهله و جيرانه‏».
  33. مرحوم الهى، اين نكته سنج عالم در ذيل اين فراز (و لا يضار بالجار) گويد:
  1. نخواهد در زيان همسايگان‏‏‏‏ را
 

كه نبود سخره اين كون و مكان را

  1. مخواه آزردن همسايه‏‏‏‏ زنهار
 

ز قرآن دَر نِيوش‏ اين نغز گفتار

  1. به احسان كوش با همسايه‏‏‏‏ و خويش‏
 

ز آزار دل آنان بينديش‏

  1. حق‏‏‏‏همسايه‏‏‏‏ را در دفتر عشق‏
 

سفارشها نموده، دلبر عشق‏

  1. كتاب عشق قرآن را بياموز
 

به اشراقش چراغ جان بيفروز

  1. دل همسايه‏‏‏‏ گر شاد از تو باشد
 

بسى به تا به فرياد از تو باشد

  1. اخلاق اسلامى در نهج البلاغه (خطبه متقين)، ج‏2، ص: 559
  2. اللهم صل علی محمد وآل محمد وعجل فرجهم
 

 

@Aseman_Mag

ما را دنبال کنید