کلام اسلامی شبهای پیشاور سلطان واعظین شیرازی
سایت : پایگاه شخصی حسین صفرزاده -https://hosein128.ir/
صفرزاده- https://safarzade.blog.ir
نهج البلاغه فرزاد -@nahjolbalaghehfarzad
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ
«اللهم صل على محمد! و آل محمد! وَ عَجِّلْ فَرَجَهُمْ
کلام اسلامی شبهای پیشاور سلطان واعظین شیرازی
- شبهای پیشاور در دفاع از حریم تشیع ص918
- فقد قال العلماء من الصحابة و التابعیین و اهل بیته بتفضیل علی علیه السلام و زیادة علمه و غزارته و حدّة فهمه و وفور حکمته و حسن قضایاه و صحّة فتواه-و قد کان ابو بکر و عمر و عثمان و غیرهم من علماء الصحابة یشاورونه فی الاحکام و یأخذون بقوله فی النقض و الابرام اعترافا منهم بعلمه و وفور فضله و رجاحة عقله و صحة حکمه-و لیس هذا الحدیث فی حقّه بکثیر لان رتبته عند اللّه و عند رسوله«صل الله علیه وآله وسلم »و عند المؤمنین من عباده اجلّ و اعلا من ذلک (1). ص :918
- و امام احمد بن محمّد بن الصدیق مغربی ساکن قاهره مصر در تصحیح این حدیث شریف کتابی نوشته است بنام فتح الملک العلیّ بصحة حدیث باب مدینة العلم علیّ(که در سال 1354 هجری در مطبعۀ اعلامیه مصر چاپ گردیده و در کتابخانۀ خصوصی حقیر موجود است).
- اگر بهمین مقدار قلبتان آرام نشد و بازهم میل دارید حاضرم مبسوطتر بعبارات مختلفه نقل اخبار در این باب بنمایم.
- سید عدیل اختر- (از فضلاء و ادباء و أئمه سنت و جماعت)چون مکرر در اخبار دیده ام که پیغمبر صلّی اللّه علیه و سلّم فرموده نقل فضایل علی کرم اللّه وجهه عبادت است حتی دیدم عالم فاضل فقیه ادیب میر سید علی همدانی شافعی در مودة القربی نقل می نماید که پیغمبر صلّی اللّه علیه و سلّم فرموده در هر مجلسی که ذکر فضایل و مناقب علی شود ملائکه آسمان ها بآن مجلس توجه پیدا نموده و برای اهل آن مجلس از درگاه حق تعالی طلب رحمت و مغفرت می نمایند.
- علاوه بر این معنی نقل حدیث از رسول خدا صلّی اللّه علیه و سلّم خود عبادت است فلذا مقتضی است چنانچه حاضر دارید مجلس را بیش از پیش مرکز عبادت کاملتری قرار دهید بنقل چند حدیث مبسوطتر از رسول خدا صلّی اللّه علیه و سلّم.
- در بیان حدیث انا دار الحکمة
- داعی- از جمله احادیث مستفیضه که ممکن است بحد تواتر رسیده باشد زیرا که روات فریقین ص :919
8-
- 1) خلاصه معنی آنکه علماء از صحابه و تابعین و اهل البیت اقرار و اعتراف نموده اند به برتری و تفضیل علی علیه السلام و زیادتی علم او و غزارت وحدت فهم وفور حکمت و صحت فتاوا و نیکوئی در قضایا و احکام او و ابو بکر و عمر و عثمان و علماء صحابه با آن حضرت در احکام دین مشورت می نمودند-در نقض و ابرام احکام حکم آن حضرت را قبول می نمودند با اقرار و اعتراف بعلم و وفور فضل و رجحان عقل و صحت حکم آن حضرت را و این حدیث برای آن حضرت زیاد نیست چه آنکه رتبه و مقام آن حضرت در نزد خدا و پیغمبر و مؤمنین از عباد اجلا و اعلای از اینها می باشد.
- (شیعه و سنی)از قبیل امام احمد بن حنبل در مناقب مسند و حاکم در مستدرک و مولی علی متقی در ص 401 از جزء ششم کنز العمال و حافظ ابو نعیم اصفهانی در ص 64 جلد اول حلیة الاولیاء و محمد بن صبان مصری در اسعاف الراغبین و ابن مغازلی فقیه شافعی در مناقب و جلال الدین سیوطی در جامع الصغیر و جمع الجوامع و لئالی المصنوعه و ابو عیسی ترمذی در ص 214 جلد دوم صحیح و محمد بن طلحه شافعی در مطالب السئول و شیخ سلمان بلخی حنفی در ینابیع الموده و محمد بن یوسف گنجی شافعی در کفایت الطالب و سبط ابن جوزی در تذکرة خواص الامه و ابن حجر مکی در ص 75 ضمن فصل دوم از باب 9 صواعق محرقه و محب الدین طبری در ریاض النظرة و شیخ الاسلام حموینی در فرائد السمطین و ابن صباغ مالکی در فصول المهمه و ابن ابی الحدید معتزلی در شرح نهج البلاغه و بسیاری دیگر از اکابر علماء خودتان گذشته از عموم علماء شیعه آن را نقل نموده و حکم بر صحت آن کرده اند که رسول اکرم صلی اللّه علیه و آله و سلّم فرمود انا دار الحکمة و علی بابها-و من اراد الحکمة فلیأت الباب (1).
- و محمد بن یوسف گنجی باب 21 کفایت الطالب را اختصاص باین حدیث شریف داده و بعد از نقل خبر با سلسلۀ اسناد آن اظهار نظر و بیانی دارد تا آنجا که گوید این حدیثی است بسیار عالی و نیکو که از آن حکمت و فلسفۀ اشیاء و بیان امر و نهی و حلال و حرام که خداوند به پیغمبر صلی اللّه علیه و آله و سلّم تعلیم نموده بعلی علیه السلام هم مرحمت فرموده فلذا فرمود علی باب حکمت من است بآن مراجعه نمائید تا کشف حقایق شود. ص :920
11-
- 1) من خانه حکمتم و علی در و باب آن خانه می باشد هر کس اراده دارد از حکمت من بهره بردارد برود در خانه علی«ع».
- و نیز ابن مغازلی شافعی در مناقب و ابن عساکر در تاریخ خود با ذکر طریق حدیث از مشایخ خود و خطیب خوارزمی در مناقب و شیخ الاسلام حموینی در فرائد و دیلمی در فردوس و محمد بن یوسف گنجی شافعی در باب 58 کفایت الطالب و شیخ سلیمان بلخی حنفی در باب 14 ینابیع الموده و بسیاری از اکابر علماء خودتان از ابن عباس و جابر بن عبد اللّه انصاری روایت نموده اند که رسول اکرم صلی اللّه علیه و آله و سلّم گرفت بازوی علی علیه السلام را و فرمود:هذا امیر البررة و قاتل الکفرة منصور من نصره مخذول من خذله فمدّ بها صوته ثم قال انا مدینة العلم و علیّ بابها فمن اراد العلم فیات الباب (1).
- و نیز شافعی آورده که رسول اکرم صلی اللّه علیه و آله و سلّم فرمود انا مدینة العلم و علیّ بابها و انّ البیوت لا یدخلها الاّ من باب (2).
- و صاحب مناقب فاخره از ابن عباس روایت نموده که رسول خدا صلی اللّه علیه و آله و سلّم فرمود من شهرستان علمم و علی در آنست پس هر کس علم دین می خواهد باید از آن در درآید بعد از آن فرمود من شهرستان علمم و تو یا علی باب آن هستی دروغ گوید آن کسی که گمان نماید بمن می رسد بدون واسطۀ تو.
- و ابن ابی الحدید در چند جای از شرح نهج البلاغه و ابو اسحاق ابراهیم بن سعد الدین محمّد حموینی در فرائد السمطین از ابن عباس-و أخطب الخطباء خوارزمی در مناقب از عمرو بن عاص-و امام الحرم احمد بن عبد اللّه شافعی در ذخایر العقبی-و امام احمد بن حنبل در مسند و میر سید علی همدانی در مودة القربی حتی ابن حجر متعصب در ص 75 ضمن فصل دوم از باب 9 حدیث نهم از چهل حدیثی که در فضایل علی علیه السلام در صواعق محرقه آورده از بزاز و طبرانی در اوسط از جابر بن عبد اللّه و ابن عدی از عبد اللّه بن عمر و حاکم و ترمذی از علی علیه السلام نقل نموده اند که رسول خدا صلی اللّه علیه و آله و سلّم فرمود انا مدینة العلم و علیّ بابها فمن اراد العلم فلیأت الباب.
- آنگاه در ذیل این حدیث گوید مردم قصیر الفکر مضطرب شدند در این حدیث و جماعتی گفتند این حدیث از موضوعات است(از قبیل ابن جوزی و نووی)ولی حاکم(صاحب مستدرک که قولش در نزد شما سندیت دارد)وقتی این حرفها را شنید گفت ان الحدیث صحیح-بدرستی که این حدیث صحیح است انتهی.
- از این قبیل اخبار در کتب معتبرۀ شما بسیار رسیده که وقت مجلس بیش از این اجازه نقل آنها را نمی دهد.
- 1) این(مرد علی بن أبی طالب)امیر و رئیس مردمان نیکوکار و قاتل کفار است نصرت یابد یاری کننده او و خوار می شود خوارکننده او بعد از آن صدای مبارک را بلند نمود و فرمود که من شهرستان علمم و علی دروازه آنست پس هر کس اراده دارد از علوم مخصوصه من بهره بردارد پس باید از آن در بیاید(که مراد علی بن ابی طالب باشد).
- 2) من مدینه و شهرستان علم هستم و علی باب آن است و بر خانه ها نمی شود داخل شد مگر از در آنها یعنی بعلوم مکنونۀ در شهرستان وجود من نخواهید رسید مگر بوسیله علی بن أبی طالب. ص :921
20-
- توضیح در اطراف حدیث
- بدیهی است الف و لام العلم در حدیث شریف الف و لام جنس است یعنی هر چیزی که اطلاق علم بر او می شود ظاهرا و باطنا صورتا و معنا در نزد رسول خدا صلی اللّه علیه و آله و سلّم بوده و باب تمام آن علوم علی علیه السلام بوده.
- مرحوم علامة الدقیق میر سید حامد حسین دهلوی صاحب عبقات الانوار دو جلد از مجلدات ضخیم عبقات الانوار را که هر جلدی بقدر صحیح بخاری بلکه بیشتر است در اطراف سند این حدیث شریف و صحت آن نوشته الحال نظر ندارم بچند سند فقط از طرف اکابر علماء سنت و جماعت اثبات این حدیث را بنحو تواتر ابراز داشته خوب نظر دارم که وقتی می خواندم پیوسته طلب رحمت برای روح پرفتوح آن شخصیت بزرگ می نمودم که چه مقدار زحمت کشیده و چه اندازه تبحّر داشته خوبست آقایان محترم آن کتاب را تهیه و مطالعه نمائید تا مورد تصدیق قرار دهید که علی علیه السلام در صحابه رسول اللّه صلی اللّه علیه و آله و سلّم منحصر بفرد بوده.
- یکی از ادلّۀ ظاهره بر اثبات خلافت بلافصل علی علیه السلام همین حدیث شریف است از جهة آنکه باتفاق عقل و نقل در هر قوم و ملت علماء بر جهّال حق تقدم دارند خاصه آنکه رسول اکرم صلی اللّه علیه و آله و سلّم امر کند که هر کس می خواهد از علم من بهره بر دارد باید برود در خانه علی بن أبی طالب علیه السّلام.
- شما را بخدا انصاف دهید آیا سزاوار بود باب علمی را که پیغمبر خود بروی امت گشاده مردم مسدود نمایند و باب دل بخواه بگشایند که فاقد مراتب علمی باشد.
- شیخ- در اینکه این حدیث مورد توجه عموم علمای ما بوده و در اطراف آن بحث بسیار شده شبهه ای نیست بعضی آن را ضعیف و خبر واحد و در نزد بعضی بحد تواتر آمده ولی چه ربطی دارد با علم لدنی و اینکه سیدنا علی کرم اللّه وجهه عالم بعلم غیب و آگاه بر بواطن بوده. ص :922
- علی علیه السلام عالم بغیب بوده
- داعی- یا توجه بعرایض و دلائل داعی نمی نمائید یا بی لطفی کامل نموده مغلطه می فرمائید.
- مگر قبلا عرض نکردم که بتصدیق خودتان پیغمبر خاتم صلی اللّه علیه و آله و سلّم مرتضای از خلق بوده است و بحکم آیه شریفه عالم الغیب فلا یظهر علی غیبه احدا الاّ من ارتضی من رسول-خداوند متعال پرده ها از مقابل دیده آن حضرت برداشته و استثناء از علوم غیبیه بآن حضرت افاضه فرموده پس از جمله علومی که در شهرستان وجود آن حضرت موجود بوده علم و اطلاع بر مغیبات عالم وجود بوده است که بآن قوۀ خدا داده جمیع بواطن امور در نزد آن حضرت حاضر بوده و بمقتضای بیان آن حضرت که مورد قبول ما و شما و جمیع اکابر علمای سنت و جماعت است که ببعض از آنها اشاره نمودیم فرمود انا مدینة العلم و علیّ بابها از جمیع علومی که در مدینه و شهرستان وجود آن حضرت بود و بوسیله باب علم(علی علیه السّلام)می توان استفاده از آن نمود علم و اطلاع بر مغیبات است که قطعا علی علیه السلام عالم باسرار و بواطن امور بوده هم چنانی که آگاه بر ظواهر احکام و حقایق امور بوده است.
- چون پایه و اساس علم آن خاندان جلیل قرآن مجید بوده آگاه بر علوم قرآن ظاهرا و باطنا بعد از رسول خدا صلی اللّه علیه و آله و سلّم علی علیه السلام بوده چنانچه اکابر علماء خودتان تصدیق باین معنی دارند.
- علی علیه السلام عالم بظاهر و باطن قرآن بوده
- از جمله حافظ ابو نعیم اصفهانی در ص 65 جلد اول حلیة الاولیاء و محمّد بن یوسف گنجی شافعی در باب 74 کفایت الطالب و سلیمان بلخی در ص 74 ضمن باب 14 ینابیع الموده از فصل الخطاب مسندا از عبد اللّه بن مسعود کاتب الوحی نقل نموده اند که گفت انّ القرآن انزل علی سبعة احرف ما منها حرف إلاّ و له ظهر و بطن و انّ علیّ بن أبی طالب عنده علم الظاهر و الباطن (1). ص :923
32-
- 1) قرآن نازل گردیده بر هفت حرف و هر حرفی از آنها ظاهری دارد و باطنی و نزد علی بن أبی طالب علیه السّلام علم ظاهر و باطن قرآن می باشد.
- پیغمبر هزار باب از علم در سینۀ علی بازنمود
- اکابر علماء خودتان در کتب معتبرۀ خود تصدیق دارند که علی علیه السلام صاحب علم لدنّی بوده چون مرتضای از خلق بعد از رسول اللّه بوده که از جمله آنها حجة الاسلام ابو حامد غزّالی است که در کتاب بیان علم لدنی نقل نموده که علی علیه السلام فرمود رسول خدا صلی اللّه علیه و آله و سلّم زبان خود را در دهان من گذارد پس برای من از لعاب دهان آن حضرت هزار باب از علم باز شد که از هر بابی هزار باب دیگر باز می شود.
- و نیز خواجه کلان سلیمان بلخی حنفی در ص 77 ضمن باب 14 ینابیع الموده از أصبغ بن نباته نقل می کند که گفت شنیدم از امیر المؤمنین علی علیه السلام که می فرمود انّ رسول اللّه(صل الله علیه وآله وسلم)علّمنی ألف باب و کل باب منها یفتح ألف باب فذلک ألف ألف باب حتّی علمت ما کان و ما یکون الی یوم القیمة و علم المنایا و البلایا و فصل الخطاب (1).
- و نیز در همان باب از ابن مغازلی فقیه شافعی نقل می نماید بسند خودش از ابی الصباح از ابن عباس از رسول اکرم صلی اللّه علیه و آله و سلّم که فرمود لمّا صرت بین یدی ربّی کلّمنی و ناجانی فما علمت شیئا الاّ علّمته علیّا فهو باب علمی (2). ص :924
- و نیز همین خبر را از موفق بن احمد خوارزمی اخطب الخطباء باین طریق نقل می کند که آن حضرت فرمود اتانی جبرئیل بدر نوک من الجنّة فجلست علیه فلمّا صرت بین یدی ربّی کلّمنی و ناجانی فما علمت شیئا الاّ علمته علیّا فهو باب علمی ثم دعاه الیه فقال یا علیّ سلمک سلمی و حربک حربی و انت العلم فیما بینی و بین امّتی (3).
- در این باب اخبار بسیاری از اکابر علماء خودتان مانند امام احمد بن حنبل و محمّد ابن طلحه شافعی و اخطب الخطباء خوارزمی و ابو حامد غزّالی و جلال الدین سیوطی 39-
- 1) بدرستی که رسول خدا صلّی اللّه علیه و آله یاد داد بمن هزار باب که از هر بابی از آنها باز می شود هزار باب پس این می شود هزار هزار باب تا آن که دانستم آنچه شده و آن چه می شود تا روز قیامت و دانستم علم بلایا و منایا و فصل الخطاب را.
- 2) چون شب معراج بمقام قرب حق رسیدم خداوند با من حرف زد و نجوی نمود پس آنچه یاد گرفتم یاد دادم بعلی پس علی است باب علم من. 3) جبرئیل پیش من آمد با گلیمی از بساطهای بهشت پس من بر او نشستم تا رسیدم بخانه قرب حق پس حقتعالی با من حرف زد و نجوی نمود آنچه از خدا گرفتم بعلی یاد دادم پس او است باب علم من آنگاه علی را خواند و فرمود یا علی صلح و سلم با تو صلح و سلم با تو صلح و سلم با من است و جنگ با تو جنگ با من است و توئی علم بین من و بین امت من. «اللهم صل على محمد! و آل محمد! وَ عَجِّلْ فَرَجَهُمْ
