شبهای پیشاور در دفاع از حریم تشیع ص876 شیخ- بفرمائید کدام موضوع است که در آن فتاوای بر خلاف داده شده است. در فقدان آب برای غسل و وضو باید تیمم نمود

. کلام اسلامی شبهای پیشاور سلطان واعظین شیرازی

سایت : پایگاه شخصی حسین صفرزاده -https://hosein128.ir/

صفرزاده-  https://safarzade.blog.ir

نهج البلاغه فرزاد -@nahjolbalaghehfarzad

بِسْمِ‏ اللَّهِ‏ الرَّحْمنِ‏ الرَّحِيمِ‏

«اللهم صل على محمد! و آل محمد! وَ عَجِّلْ‏ فَرَجَهُمْ

کلام اسلامی شبهای پیشاور سلطان واعظین شیرازی

0. شبهای پیشاور در دفاع از حریم تشیع ص876
1. شیخ- بفرمائید کدام موضوع است که در آن فتاوای بر خلاف داده شده است.
2. در فقدان آب برای غسل و وضو باید تیمم نمود
3. داعی - آقایان خود می دانید که یکی از اعمال مسلّمه در باب طهارت غسل و وضو بآب مطلق می باشد که گاهی واجب و گاهی سنّت و مستحب می گردد چنانچه در آیه 8 سوره 5(مائده)می فرماید إِذٰا قُمْتُمْ إِلَی الصَّلاٰةِ فَاغْسِلُوا وُجُوهَکُمْ وَ أَیْدِیَکُمْ إِلَی الْمَرٰافِقِ (1).
4. باید وضو را با آب قراح و پاک انجام دهند و هر جا نیابند بحکم آیه 46 سوره 4(نساء)که می فرماید فَلَمْ تَجِدُوا مٰاءً فَتَیَمَّمُوا صَعِیداً طَیِّباً فَامْسَحُوا بِوُجُوهِکُمْ وَ أَیْدِیکُمْ (2).
5. بایستی با خاک پاک تیمم بنمائید غیر از این دو شق دستور دیگری داده نشده در مرتبه اول آب برای وضو لازم است و در فقد آب یا مانع دیگر تیمّم با خاک پاک بدل از آب بنمایند خواه در سفر یا در حضر و در این حکم جمهور فقهاء مسلمین از جامعه امامیه اثناعشریه و مالکیها و شافعیها و حنبلیها و غیرهم اتفاق دارند.
6. فتوای ابو حنیفه بر اینکه مسافر در فقد آب عمل غسل و وضو را با نبیذ انجام دهند
7. و لکن امام اعظم شما ابو حنیفه(که غالب فتاوایش روی قیاس است یعنی بی سوادی)حکم می کند که در سفر اگر آب نیابند با نبیذ تمر عمل غسل و وضو را انجام دهند!.
8. و حال آنکه همه می دانید نبیذ مایعی است مضاف که با خرما و غیر آن ممزوج گردیده و وضو با مضاف جایز نیست.
9. پس نظر باینکه قرآن مجید برای اداء نماز تطهیر را بآب خالص پاک و در فقد آب تیمم با خاک پاک قرار داده. ص :876

10. 1) زمانی که برخاستید برای نماز پس بشوئید رویها و دستهایتان را تامر فقها. نید بخاک پاک پس بکشید برویها و دستهای خود. 2) اگر آب نیابید پس تیمم ک
11. چون امام اعظم ابو حنیفه فتوی بغسل و وضوی با نبیذ داده مخالفتی است با حکم صریح و نصّ بیّن قرآن مجید!!. و حال آنکه بخاری در صحیح خود بابی دارد بعنوان لا یجوز الوضوء بالنبیذ و لا المسکر (1).
12. حافظ- با اینکه حقیر در مذهب امام شافعی رضی اللّه عنه هستم و با بیان شما کاملا موافقم که اگر آب نباشد تیمم باید نمود و بمذهب ما تطهیر با نبیذ جایز نیست ولی گمان می کنم در فتوای امام ابو حنیفه رضی اللّه عنه شهرتی بیش نباشد.
13. داعی - قطعا جنابعالی با علم بحقیقت مطلب دفاع بما لا یرضی صاحبه نمودید و الاّ نقل این فتوی از امام ابو حنیفه از متواترات منقوله می باشد و آنچه الحال داعی در نظر دارم امام فخر رازی در ص 552 جلد سیم تفسیر مفاتیح الغیب ذیل آیه تیمم در سوره مائده در مسئلۀ پنجم گوید قال الشافعی رحمه اللّه لا یجوز الوضوء بنبیذ التمر و قال ابو حنیفه رحمه اللّه یجوز ذلک فی السفر (2).
14. و نیز فیلسوف بزرگ ابن رشد در بدایة المجتهد نقل حکم و فتوای ابو حنیفه را می نماید.
15. شیخ- چگونه شما می فرمائید بر خلاف نص فتوی داده اند و حال آنکه اخباری صراحة عمل رسول خدا صلّی اللّه علیه و سلّم را باین معنی می رساند.
16. داعی - ممکن است یکی از آن خبرها را اگر در نظر دارید بیان فرمائید.
17. شیخ- از جملۀ آنها خبری است که ابی زید مولی عمرو بن حریث از عبد اللّه بن مسعود نقل می نماید که انّ رسول اللّه قال له فی لیلة الجنّ عندک طهور قال لا الاّ شیء من نبیذ فی اداوة قال تمرة طیّبة و ماء طهور فتوضأ (3). ص :877

18. 1) جائز نیست وضو گرفتن به نبیذ و نه بمسکر و مست کننده.
19. 2) شافعی گفته است جائز نیست وضو بنبیذ خرما و ابو حنیفه گفته است جایز است وضو به نبیذ در سفر.
20. 3) رسول خدا(صلّی اللّه علیه و آله)در لیلة الجن باو فرمود نزد تو می باشد آبی عرض کرد نمی باشد مگر چیزی از نبیذ در مطهره آب فرمود خرمای پاکیزه و آب پاک پس وضو گرفت.
21. و دیگر خبری است که عباس بن ولید بن صبیح الحلال دمشقی از مروان بن محمّد طاهری دمشقی از عبد اللّه بن لهیعه از قیس بن حجاج از حنش صنعانی از عبد اللّه بن عباس از عبد اللّه بن مسعود که گفت انّ رسول اللّه صلّی اللّه علیه و سلّم قال له لیلة الجن معک ماء قال لا الاّ نبیذا فی سطیحة قال رسول اللّه تمرة طیّبة و ماء طهور صب علیّ قال فصببت علیه فتوضأ به (1).
22. بدیهی است عمل رسول خدا صلّی اللّه علیه و سلّم برای ما حجة است کدام نص و دلیل بالاتر از عمل آن جناب می باشد فلذا امامنا الاعظم روی عمل پیغمبر فتوی بجواز داده اند.
23. داعی - گمان می کنم اگر سکوت می فرمودید بهتر از این بیان شما بود گرچه ممنون شدم که اقامۀ دلیل فرمودید تا مطلب بهتر روشن گردد و آقایان برادران اهل تسنن بدانند که حق با ما است پیشوایان آنها سفسطه نموده بدون تعمق روی قیاس حکم نموده اند.
24. خوبست قبلا در اطراف روات و اسناد حدیث بحث کنیم و بعد وارد اصل موضوع شویم.
25. اولا ابی زید مولی عمرو بن حریث مجهول الحال است و در نزد اهل حدیث مردود می باشد چنانچه ترمذی و غیره نقل نموده اند مخصوصا ذهبی در میزان الاعتدال گوید این مرد شناخته نشده و حدیثی که از عبد اللّه بن مسعود نقل نموده صحت ندارد و حاکم گوید از این آدم مجهول غیر از این حدیث نقل نگردیده و بخاری او را از ضعفاء بشمار آورده بهمین جهة اکابر علماء خودتان مانند قسطلانی و شیخ زکریای انصاری در شرحین خود بر صحیح بخاری ذیل باب لا یجوز الوضوء بالنبیذ و لا المسکر حکم بتضعیف این حدیث نموده اند.
26. و اما حدیث دوم بجهاتی مردود است.
27. اولا آنکه این حدیث را غیر از ابن ماجه قزوینی باین طریق احدی از علماء نقل ننموده اند. ص :878

28. 1) رسول خدا در لیلة الجن باو فرمود با تو می باشد آب عرض کرد نمی باشد مگر نبیذ در توشه دان فرمود رسول خدا خرمای پاکیزه در آب پاک بریز بر من پس ریختم بر او وضو گرفت بآن آب.
29. ثانیا علت عدم نقل اکابر علماء در سنن خود مجروح و مخدوش بودن سلسله روات در این حدیث است چنانچه ذهبی در میزان الاعتدال نقل اقوال را آورده که عباس بن ولید محل وثوق نمی باشد فلذا جهابذه ارباب جرح و تعدیل او را ترک نموده اند.
30. و نیز مروان بن محمّد طاهری از گمراهان مرجئه بوده و ابن حزم و ذهبی اثبات ضعف او را نموده اند و همچنین عبد اللّه بن لهیعه را نیز اکابر علماء جرح و تعدیل تضعیف نموده اند.
31. پس وقتی در سلسلۀ روات حدیثی آن قدر ضعف و فساد پیدا شود که متروک اکابر علماء خودتان گردد قطعا بخودی خود آن حدیث از درجۀ اعتبار ساقط می شود.
32. ثالثا بنابر اخباری که علماء خودتان از عبد اللّه بن مسعود نقل نموده اند در لیلة الجن احدی با آن حضرت نبوده چنانچه ابی داود در سنن خود(باب الوضوء)و ترمذی در صحیح از علقمه نقل نموده اند که از عبد اللّه بن مسعود سؤال نمودند من کان منکم مع رسول اللّه صلّی اللّه علیه و آله لیلة الجنّ فقال ما کان معه احد منّا (1).
33. رابعا لیلة الجن در مکه قبل از هجرت بوده و آیه تیمّم باتفاق عموم مفسرین در مدینه نازل گردیده پس این حکم قطعا ناسخ ما قبل بوده و بهمین جهت فقهاء بزرگ خودتان مانند امام شافعی و امام مالک و غیرهم فتوی بر جواز ندادند.
34. بعلاوه این حکم در مدینه آمده که در فقد آب حضرا و سفرا حتما باید تیمّم بنمایند پس از نزول این آیه در مدینه و حکم بتیمم در فقد آب فتوی دادن بوضو با نبیذ باستناد حدیثی مجعول با سلسلۀ روات مجهول الحال ضعیف خیلی عجیب است.
35. و اعجب از همه فرمایش جناب شیخ است که اخبار مجهولی را نصّ در مقابل قرآن قرار دهند و روی این قاعده صحّه بر اجتهاد ابو حنیفه مقابل نصّ کلام اللّه مجید می گذارند؟!.
36. نواب- قبله صاحب مراد از نبیذ تمر همان شراب مسکر است که حرام است خوردن آن؟.ص :879^36-

37. 1) آیا در لیلة الجن کسی از شما با رسول خدا صلّی اللّه علیه و آله بود گفت احدی از ما با آن حضرت نبوده.
38. داعی - نبیذ بر دو قسم است قسمی حلال است که سکرآورنده نیست و آن عبارت است از آبی که در آن خرما می ریزند تا خوش طعم گردد وقتی ته نشین شد آب صافی بر روی آن می ماند که تقریبا آب مضافی است بنام نبیذ یعنی شربت فشرده خرما.
39. و قسم دیگر حرام است که مسکر می باشد موضوع بحث ما که مورد فتوای امام ابو حنیفه بجواز می باشد نبیذ غیر مسکر است که مطبوخ باشد و الا در حرمت وضو بمسکرات ابدا خلافی نیست چنانچه قبلا عرض نمودم که بخاری در صحیح خود بابی دارد بعنوان لا یجوز الوضوء بالنبیذ و لا المسکر (1).
40. «اللهم صل على محمد! و آل محمد! وَ عَجِّلْ‏ فَرَجَهُمْ