-بسم الله الرحمن الرحیم
-اللهم صل علی محمد وآل محمد وعجل فرجهم
7 - شرح زیارت عاشورا... مجلس سوم : تاریخچه سلام
درتفسیر صافى از پیغمبر صلى الله علیه و آله روایت میکند که مردى بآن حضرت گفت : سلام علیک حضرت فرمودند: وعلیک السلام و رحمة الله
- دیگرى گفت: السلام علیک و رحمة الله .حضرت فرمودند:علیک السلام و رحمة الله و برکاته .ودرالسلام علیک و رحمة الله و برکاته ،فقط علیک آمده.
- در کافى از حضرت باقر علیه السلام روایت میکند که فرمود: امیرالمؤ منین علیه السلام به قومى گذر کرد و بر آنها سلام نمود، آنان در جواب گفتند: علیک السلام و رحمة الله و برکاته و مغفرته و رضوانه . حضرت فرمود: نسبت به ما از آنچه ملائکه به پدرمان ابراهیم گفتند تجاوز نکنید.
- این روایت اشاره دارد به اینکه رسم سلام تام و کامل یعنى عبارت : السلام علیک و رحمة الله و برکاته ازراه ودین حنیف ابراهیم است تاءکید میکند.
- سلام نکردن برچند دسته با آنکه شعار مسلمانان سلامست و اخبار زیادى در تاءکید آن وارد شده و فقهاء سلام را مستحب مؤ کد دانسته اند،
- معذلک دستور داده اند که به چند دسته نباید سلام کرد. امیرالمؤ منین علیه السلام فرمود: سزاوار نیست به شش طایفه از مردم سلام کنید.
- 1 -یهود و نصارى .2 - کسانى که شطرنج بازى مى کنند(شطرنج از باب مثالست و الا خصوصیتى ندارد، پس همه نوع قمار را شامل میشود، خواه برد و باخت در آن باشد یا نباشد.).3 - کسانى که خمر مینوشند.4 - کسانى که بربط و طنبور مى نوازند(آلت غنا و ساز و آواز هر زمان را شامل میشود.).5 - کسانیکه سب مادرها ورد زبانشان باشد.6 - شاعرانى که زنهاى محصنه را قذف کنند (به زنهاى شوهردار نسبت ناروا دهند.).
- و در خبر دیگرى رباخوار و متجاهر به فسق و کسى که صورت مجسمه میسازد و نیز مخنث (ضم میم و فتح خاء و نون مشدد، مردى را گویند که حالات و اطوار زنان را از خود بروز دهد) را از آنها شمرده است .
- پس مؤمن باید به اینگونه اشخاص سلام نکند، ودرضرورت و اگر کافرکتابى بر مسلمان سلام کرد و درجواب اوعلیکم یا علیک یا سلام تنها بگوید
- مانند زمان ما که رسم شده میگویند سلام عرض میکنم واوهم در جواب میگوید سلام عزیزم. پس اینگونه سلام کردن به این افرادعیبى ندارد.
- ویا به قصد قرآن سلام کند، زیرا سلام از کلمات قرآنى است ، و یا به آن دو ملکى که با او هستند سلام نماید و درموقع ضرورت
- مانند طیابت و نحو آن براى دعا کردن باو بگوید: بارک الله لک فى دنیاک . بر شخص نمازگزارهم نباید سلام کرد.
- از بعضى از اخبار استفاده میشود که مستحب سواره بر پیاده و آنکه مرکب بهتر دارد بر آنکه مرکب پستتر دارد، ایستاده بر نشسته ،
- جماعت کم بر جماعت زیاد و کوچک بر بزرگ سلام کند.معلوم است که اینها مستحب در مستحب استعکس آن واقع شود ازاستحباب بیرون نمیرود.
- فرع 1رد سلام دیگرى در نماز واجب است واگرمخالفت کرد و جواب سلام را نداده به نماز ادامه داد نماز باطل نیست گر چه بعضى باطل دانسته .
- فرع 2 رد سلام در نماز باید مثل سلام باشد، اگر کسى بگوید سلام علیکم واجب است در جواب بگوید سلام علیکم ، مگردرجواب قصد قرآنى کند.
- فرع 3 اگر کسى به غلط به او سلام کرد واجبست که جواب آن را صحیح بگوید و بهتر قصد دعا و قرآنست .
- فرع 4 اگر سلام کننده سلام بدون علیکم بگوید درجواب یا سلام گفته وعلیکم را تقدیر بگیرد و یا سلام علیکم ودومى به قصد دعا یا قرآن بهتراست .
- فرع 5 جواب سلام واجب فورى،عصیانا یانسیانا تاءخیر کرد واجب نیست .واجبست جواب را بشنواند وبسخریه یا مزاح جواب آن واجب نیست .
- سلام بر پیغمبر و ائمه طاهرین سلام و صلوات فرستادن بر حضرت ختمى مرتبت صلى الله علیه و آله مستحب است و فضیلت بسیار داردبرآن حضرت.
- کسى که سلام و صلوات فرستد ملکى موکل جواب سلام اورا میگوید وخبردهد که فلان شخص بشما سلام نمود، آنحضرت میفرماید: وعلیه السلام .
- درتحفة الزائر مجلسى از امام سجاد علیه السلام روایت میکند که پیغمبر خدا صلى الله علیه و آله فرمودند که هر کس بعد از مرگ من قبر مرا زیارت کند چنانست که در حیات من بسوى من هجرت کرده باشد و اگر نتواند از دور به من سلام کند بمن میرسد.
- سند معتبراز شخصى که بخدمت حضرت زهرا سلام الله علیها رفت حضرت از او پرسید از براى چه آمده اى ؟ گفت از براى طلب برکت و ثواب .
- فرمود: پدرم صلى الله علیه و آله بمن خبر داد که هر کس سه روز بر او و بر من سلام کند حقتعالى بهشت را بر او واجب گرداند.
- آن شخص عرض کرد اینمطلب در حیات آنحضرت و شما میباشد. حضرت فرمود: چه در حیات و چه در ممات .رسول خدا صلى الله علیه و آله فرمود: هر کس در هر کجا بر من سلام کند بمن میرسد.
- ابن ابى نصرخدمت حضرت رضا علیه السلامعرض کرد که بعد از نماز چگونه سلام و صلوات برحضرت رسول صلى الله علیه و آله باید فرستاد؟ فرمود.
- میگویى السلام علیک یا رسول الله و رحمة الله و برکاته السلام علیک یا محمد بن عبدالله السلام علیک یا خیرة السلام علیک یا حبیب الله السلام علیک یا صفوة الله السلام علیک یا امین الله اشهد انک رسول الله و اشهد انک محمد بن عبدالله و اشهد انک قدنصحت لامتک وجاهدت فى سبیل ربک و عبدته حتى اتیک الیقین فجزاک الله یا رسول الله افضل ماجزى نبیا امته اللهم صل على محمد و آل محمد افضل ماصلیت على ابراهیم و آل ابراهیم انک حمید مجید.
- ودرروایت معتبر دیگری از حضرت صادق علیه السلام منقولست که هر کس بخواهد قبر حضرت رسول و قبر امیرالمؤ منین و حضرت فاطمه و امام حسن و امام حسین و قبرهاى حجت هاى خدا صلوات الله علیهم اجمعین را زیارت کند و در شهر خود باشد، روز جمعه غسل کند و جامه پاکیزه بپوشد و به صحرا رود، پس چهار رکعت نماز بخواند با هر سوره اى که میتواند پس به طرف قبله بایستد و بگوید:
- السلام علیک ایها النبى و رحمة الله و برکاته السلام علیک ایها النبى المرسل و الوصى المرتضى والسیدة الزهرا و السبطان المجتبان و الاولاد و الاعلام و الامناء المنتجبون جئت انقطاعا الیکم والى ابائکم و ولدکم الخلف على برکة الخلق فقلبى و نصرتى لکم معدة حتى یحکم الله لدینه فمعکم معکم لا مع عدوکم انى لمن القائلین بفضلکم مقر برجعتکم لا انکر لله قدرة و لا ازعم الا ما شاء الله سبحان الله ذى الملک و الملکوت یسبح الله باسمائه جمیع خلقه و السلام على ازواجکم و اجسادکم و السلام علیکم و رحمة الله و برکاته .
- در روایت دیگر است که این زیارت را بر بام خانه خود بکن مرحوم مجلسى میفرماید: خواندن این گونه زیارات در صحرا یا بام خانه البته بهتر است اما اگر میسر نشود و در هر محلى که باشد و زیارت کند عیبى ندارد.
- معنى اسلام درلغت بمعناى متعددى آمده که اصل در آنها بمعنى 1- سلامتى 2- و یکى از اسماء الهى است چه حقتعالى خلق را از بلایا و آفات و شرور و نقایص حفظ میکند پس مراد از سلام سلامتى و آسایش است 3- و لفظ على درعلیک مفید شمول و احاطه میباشد.
- بنابراین کسى که از دوریا نزدیک به امام سلام میکند باید متوجه باشد که هیچ آزار و صدمه اى از ناحیه او به امام نرسد، نه در هنگام سلام ونه بعد.
- یک مطلب مهم کجا: چون معلومست که حضرت ائمه علیهم السلام غرضشان جز هدایت مردم و بندگى خدا و ترک نافرمانى او چیز دیگرى نیست.
- البته از معصیت کردن مردم و اینکه از اوامر و نواهى الهى تخلف کنند ناراحت و متاءذى خواهند شد.
- آگاهى پیغمبر و امام از اعمال ما:على بن ابراهیم از امام صادق علیه السلام روایت میکند که حضرت فرمود: اعمال بندگان در هر صبح به رسول خدا عرض میشود، چه نیکان آنها و چه بدان آنها پس حذر کنید و شرم نمائید که عمل قبیح شما خدمت پیغمبر عرضه شود.
- در تفسیر قول خداى تعالى : وَ قُلِ اعْمَلُواْ فَسَیرَى اللَّهُ عَمَلَکمُْ وَ رَسُولُهُ وَ الْمُؤْمِنُونَ (توبه /105)
- امام صادق علیهم السلام فرمود که مراد از مؤ منان مائیم .بنابراین فرمایش ، تمام اعمال نیک و بد ما را خدا و رسول و ائمه طاهرین مى بینند،
- وازخوب آن خوشحال و از بد آن ناراحت مى شوند. دلیل بر اینمطلب روایتى است که علامه مجلسى از امام صادق علیه السلام نقل میکند.
- که آنحضرت باصحاب خود فرمودند که چرا رسول خدا از خود آزرده میکنید، یکى از ایشان گفت فدایت شوم چگونه آنحضرت را آزرده مى کنیم ؟
- فرمود: مگر نمیدانید که اعمال شما خدمت آنحضرت عرض میشود و چون گناه و معصیتى درنامه عمل شما ملاحظه فرماید آزرده میگردد،
- پس آنحضرت را با معصیت آزرده نکنید، بلکه با اعمال صالح خود آنجناب را خوشحال نمائید..
- اللهم صل علی محمد وآل محمد وعجل فرجهم
