کتاب (صلوات 198
سایت : پایگاه شخصی حسین صفرزاده -https://hosein128.ir/
نهج البلاغه فرزاد -@nahjolbalaghehfarzad
پردازش اربعین حسینی http://safarzade.blog.ir/-
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ»
«اللهم صل على محمد و آل محمد وَ عَجِّلْ فَرَجَهُمْ»
- کتاب (صلوات 198
- شیرینی جان کندن
- یکی از برکات و خاصیت های مداومت بر ذکر (صلوات این است که سختی جان کندن برای انسان شیرین می شود. چون بسیاری افراد هستند که مبتلا سختی جان کندن یا گرفتاری در طولانی شدن جان کندن می شوند.
- وقتی انسان نشاط داشته باشد، مردن هم برای او راحت است. وقتی نشاط نداشته باشد، بهترین کارها هم بر او سنگینی می کند.
- ایت الله بهجت فرموده بودند: مادر پیر یکی از مشاهیر نجف در حال جان دادن بود. فامیل و بستگان دور بستر او جمع شده بودند و منتظر مردن او بودند. این مادر در ساعت های آخر گفته بود: بلند شوید یک حلوایی درست کنید تا من بخورم و قوت جان دادن داشته باشم. خود مردن هم قوت می خواهد. این داستان با اندکی اختلاف در «شرح و فضائل (صلوات»، ص ۱۵۳ نیز آمده است.
- یکی از بزرگان می فرماید: من بر بالین محتضری رفتم. دیدم خیلی سرحال و با نشاط است. به او گفتم: معمولاً افراد هنگام مردن ناراحت و پکرند. چطور شده که شما این قدر سرحال هستی؟ گفت: به خاطر این که شنیدم پیامبر خدا(صَلَی اللهُ عَلَیهِ وَ آلِه وَ سَلَّم) فرمودند: کسی که بر محمد و آل محمد صلوات بفرستد، خدای متعال تلخی جان کندن را بر او آسان می کند و من مدت هاست شربت جان کندن را نوشیده ام و به برکت این صلوات ها این نشاط و نورانیت به من داده شده است.
- صلوات بر فاطمۀ زهرا(عَلَیها السَّلام)
- از امیر المؤمنین روایت شده است که حضرت زهرا(عَلَیها السَّلام) فرمودند: رسول خدا به من فرمودند: یا فاطِمَةُ مَن صَلّی عَلَیکِ غَفَر اللهُ لَهُ وَ اَلحَقَهُ بی حَیثُ کُنتُ مِنَ الجَنَّةِ؛ ای فاطمه، کسی که بر تو صلوات بفرستد، خداوند او را مورد مغفرت خویش قرار میدهد و او را به من ملحق می کند، هر کجا که باشم.
- ما شخصیت والای حضرت زهرا(عَلَیها السَّلام) را درک نمی کنیم. پیامبر خدا(صَلَی اللهُ عَلَیهِ وَ آلِه وَ سَلَّم) به کسی که به آن حضرت درود بفرستد، چنین بشارت بلندی را داده اند؛
- دو خاصیت مهم:شرح و فضائل صلوات، ص ۱۱۴. - کشف الغمة، ج ۱، ص ۴۷۲؛ بحارالانوار، ج ۴۳، ص ۵
- 1 ۔ خداوند گناهانش را می آمرزد.
- ۲۔ خداوند او را با پیامبر خدا(صَلَی اللهُ عَلَیهِ وَ آلِه وَ سَلَّم) محشور کند اللهُمَّ صَلِّ عَلی فاطِمَةَ وَ اَبیها وَ بَعلِها وَ بَنیها وَ السِّرِّ المُستَودَعِ فیها بِعَدَدِ ما اَحاطَ بِهِ عِلمُکَ؛ خداوندا، بر فاطمه و پدرش و شوهرش و فرزندانش و سرّی که در او به ودیعه نهاده شده است، به شمار آنچه علم توبه آن احاطه دارد، درود فرست!
- نورانیت صلوات
- بهترین ذکر و دعا و توسل کوتاه به پیامبر و آل او ذکر شریف صلوات بر محمد و آل محمد است.
- پیامبر عظیم الشأن اسلام (صَلَی اللهُ عَلَیهِ وَ آلِه وَ سَلَّم) فرمودند: مَن صَلّی عَلَیَّ مَرَّةً خَلَقَ اللهُ عَلی رَأسِهِ نُوراً وَ عَلی یَمینه نُوراً وَ عَلی شِمالِهِ نُوراً وَ عَلی فَوقِهِ نُوراً وَ عَلی ظَهرِهِ نُوراً وَ عَلی تَحتِهِ نوراً وَ فی جَمیعِ اَعضائِهِ نُوراً؛ کسی که یک مرتبه بر من صلوات بفرستد، خداوند بالای سرش و سمت راستش و سمت چپش و پشت سرش و زیر پایش و در همۀ اعضایش نوری خلق می کند.
- صلوات این قدر نورانی می کند! خدای متعال از صلوات در روز قیامت نوری خلق می کند که گردا گرد او را فرا می گیرد و همۀ کسانی که به آتش جهنم می افتند، نور ندارند، نور ایمان، نور ولایت، نور ارتباط با خدا.
- نفس انسان یا نوری است یاتاری. همۀ انسان ها هم حرکاتشان یا نوری است یا ناری. حرکت های ناری بر اساس هوی و هوس و نفس اماره است و حرکت های نوری بر اساس عقل و ایمان و معنویت و فطرت. ان شاء الله نارهای ما تبدیل به نور شود و نفس اماره به نفس مطمئنه و راضیه و مرضیه تبدیل شود. از چیزهایی که نور وجود انسان را زیاد می کند، صلوات بر محمد و آل محمد است.
- قرب صلوات
- قربی که در ذکر شریف صلوات هست، شاید در هیچ ذکر و عمل صالح و حسنه ای نباشد. خدای متعال به حضرت موسی(عَلَیه السَّلام) وحی کرد:
- ای موسی، اگر می خواهی من از کلام تو به زبان تو نزدیک تر باشم، و از آنچه می بینی به چشمت نزدیک تر باشم، و از روحت به بدنت نزدیک تر باشم، و از اندیشه و فکرت به دلت نزدیک تر باشم، بر حبیب همۀ وجودش نور می شود و کسی که در قیامت نور داشته باشد، به آتش نمی افتد.
- همۀ کسانی که به آتش جهنم می افتند، نور ندارند، نور ایمان، نور ولایت، نور ارتباط با خدا.نفس انسان یا نوری است یا تاری. همۀ انسان ها هم حرکاتشان یا نوری است یا ناری. حرکت های ناری بر اساس هوی و هوس و نفس اماره است و حرکت های نوری بر اساس عقل و ایمان و معنویت و فطرت.
- ان شاء الله نارهای ما تبدیل به نور شود و نفس اماره به نفس مطمئنه و راضیه و مرضیه تبدیل شود. از چیزهایی که نور وجود انسان را زیاد می کند، صلوات بر محمد و آل محمد است.
- قرب صلوات
- قربی که در ذکر شریف صلوات هست، شاید در هیچ ذکر و عمل صالح و حسنه ای نباشد. خدای متعال به حضرت موسی(عَلَیه السَّلام) وحی کرد: ای موسی، اگر می خواهی من از کلام تو به زبان تو نزدیک تر باشم، و از آنچه می بینی به چشمت نزدیک تر باشم، و از روحت به بدنت نزدیک تر باشم، و از اندیشه و فکرت به دلت نزدیک تر باشم، بر حبیب من محمد مصطفی(صَلَی اللهُ عَلَیهِ وَ آلِه وَ سَلَّم) بسیار صلوات بفرست؛ چرا که صلوات بر او رحمت و نور و هدایت است.
- شاید از نظر اهل معرفت این حدیث بالاترین حدیث در فضیلت صلوات باشد؛ چون احادیث صلوات معمولاً وعدۀ ثواب و شفاعت و آمرزش گناهان دارد. ولی این حد اعلای قرب را وعده داده است. کسی که می خواهد خداوند از همه چیز حتی اعضا و جوارحش به او نزدیک تر باشد، باید بر محمد و آل محمد زیاد صلوات بفرستد.
- درود فرشتۀ با عظمت
- کمتر موضوعی داریم که همانند صلوات روایت داشته باشد. تعابیر بلندی که برای ارزش و اهمیت این ذکر شریف آمده است کمتر دیده می شود. اَنَس بن مالک خادم پیامبر(صَلَی اللهُ عَلَیهِ وَ آلِه وَ سَلَّم) روایت می کند که رسول خدا(صَلَی اللهُ عَلَیهِ وَ آلِه وَ سَلَّم) ایشان فرمودند: اگر کسی برای احترام و تعظیم حق آن بزرگوار صلوات بفرستد، خداوند از آن صلوات فرشته ای با عظمت خلق می کند.
- این فرشته بقدری باعظمت و بزرگ است که یک بال او در شرق عالم مشاهده می شود و بال دیگرش در غرب عالم. یعنی شرق و غرب عالم را پر می کند. و پاهای او در قعر زمین فرو می رود. و گردنش تحت عرش که نزدیک ترین جا به افق اعلی است قرار دارد. خداوند متعال به آن فرشته خطاب می کند: صَلِّ عَلی عَبدی کَما صَلّی عَلَی النَّبیِّ فَهُوَ یُصَلّی عَلَیهِ اِلی یَومِ القیامَةِ؛ بر این بندۀ من درود بفرست، همان گونه که بر پیامبر درود فرستاد. و این فرشته تا روز قیامت بر این بنده صلوات میفرستد.
- بوسۀ پیامبر(صَلَی اللهُ عَلَیهِ وَ آلِه وَ سَلَّم)
- مرحوم میرزا حسین نوری در «دار السلام» نقل کرده است که مردی بود که هر شب تا مقداری صلوات نمی فرستاد نمی خوابید، مقید بود که همیشه قبل از خواب مقداری صلوات بفرستد و به پیامبر خدا هدیه کند و بعد بخوابد. با نور صلوات می خوابید. یک شب از خواب بیدار شد. بسیار سرحال و خوشحال بود و فضای اتاق از بوی عطر آکنده شده بود. حال انقلاب عجیبی داشت. همسرش گفت: چه شده است؟ گفت: الآن پیامبر خدا را در خواب دیدم که وارد اتاق شدند و همه جا را نور فرا گرفت.
- بعد فرمودند: نزدیک بیا تا لبهایت را ببوسم. لب هایی که با آن بر من صلوات می فرستی.می گوید: من خجالت کشیدم. گفتم: این لیاقت را در خودم نمی بینم که لب های من به لب های حضرت بخورد. صورتم را نزدیک حضرت آوردم. حضرت لب هایش را روی گونه های من گذاشتند و گونه های من را بوسیدند.
- از این بوسیدن یک حالت فرح و شعفی به من دست داد که از خواب بیدار شدم. می گوید: تا مدتی در منزل این شخص بوی عطر و گلاب و عنبر می آمد و خود این شخص هم مدت ها بوی عطر می داد. پیامبر(صَلَی اللهُ عَلَیهِ وَ آلِه وَ سَلَّم) او را در خواب بوسیده است و بوی عطر آن حضرت در بیداری هم محسوس است! ان شاء الله همیشه دل هایمان را با ذکر صلوات معطر و نورانی کنیم.
- شفاعت رسول خدا(صَلَی اللهُ عَلَیهِ وَ آلِه وَ سَلَّم)
- تعابیر بسیار بلند و قابل تأملی در فضیلت ذکر صلوات آمده است: رسول خدا(صَلَی اللهُ عَلَیهِ وَ آلِه وَ سَلَّم) در توصیه های خود به امیر المؤمنین(عَلَیه السَّلام) فرمودند: یا علیُّ مَن صَلّی عَلَیَّ کُلَّ یَومٍ اَو کُلَّ لَیلَةٍ وَجَبَت لَهُ شَفاعَتی وَ لَو کانَ مِن اَهلِ الکَبائِرِ؛ یا علی هر کس در هر روز یا در هر شب بر من صلوات بفرستد، شفاعت او بر من واجب می شود، هر چند اهل گناهان کبیره باشد.
- فرمایشات پیامبر خدا و امامان(عَلَیهِمُ السَّلام) از روی یقین و حساب است. در زیارت جامعۀ کبیره می خوانیم: قَولُکُم حُکمٌ وَ حَتمٌ؛ قول شما حکم و حتمی است. اگر کسی جهنمی باشد، توفیق صلوات از او گرفته می شود؛ چون پیامبر(صَلَی اللهُ عَلَیهِ وَ آلِه وَ سَلَّم) فرمودند: هرکس شب یا روز بر من صلوات بفرستد، بر من واجب می شود که از او شفاعت کنم، هر چند گناهان کبیره کرده باشد. در این روایت چند نکتۀ مهم است:
- چند نکتۀ مهم است:۱- تکرار صلوات اهمیت دارد؛ چون در این روایت عددی برای صلوات مطرح نشده است. اگر این ذکر در هر شب و روز تکرار شود و ادامه داشته باشد، مداومت بر یاد پیامبر و صلوات بر او، دعای مستجابی است که قطعاً پاسخ داده خواهد شد.
- نکتۀ مهم:٢- کمترین عرض ادب در مکتب ما سلام کردن است. ولی جواب آن واجب است. اگر کسی یک عمر بر پیامبر و آلش درود و سلام بفرستد، آنها قطعاً پاسخ خواهند داد که یک پاسخ آن همین شفاعت است.
- نکتۀ مهم ۳- این که فرمودند:«وَجَبَت لَهُ شَفاعَتی؛ شفاعت او بر من واجب است». یعنی شفاعت او گردن گیر من است. گاهی کسی خدمتی به انسان می کند که گردن گیر او می شود. در این صورت اگر چیزی از او بخواهند، نمی تواند آن را رد کند. اگر پدر یا استاد انسان از او چیزی بخواهند، بدون تأمل می پذیرد و انجام می دهد. اینجا هم فرمودند: بر من رسول الله از طرف خدا واجب می شود تا شفاعت کنم.
- نکتۀ مهم:۴- فرمودند: شفاعت او بر من واجب است، هر چند از اهل کبائر باشد. در روایتی دیگر آمده است که من در کنار میزان می ایستم. اگر کسی این ذکر را گفته باشد و کفۀ گناهانش سنگین باشد، این قدر از صلوات بر آن می گذارم تا حسناتش سنگین شود. معلوم می شود کسی که جهنمی است توفیق این ذکر شریف از او گرفته می شود.
- اصلاً شفاعت برای گناهکاران است. خود پیامبر خدا(صَلَی اللهُ عَلَیهِ وَ آلِه وَ سَلَّم) فرمودند: ادَّخَرتُ شَفاعَتی لِأَهلِ الکَبائِرِ مِن اُمَّتی؛ شفاعت خودم را برای امت خودم که مرتکب گناهان کبیره اند، اندوخته ام. پس اگر کسی می خواهد شفاعت پیامبر بر او واجب شود، هر روز و هر شب روح و جان خود را با ذکر صلوات به پیامبر و آلش متصل کند. 1- ثواب الاعمال، ص ۱۵۵؛ مکارم الاخلاق، ص ۳۱۲؛ بحارالانوار، ج ۷، ص ۳۰۴. 2- مجموعة ورام، ج ۱، ص ۲۹۹؛ بحارالانوار، ج ۸ ص ۳۰.
- «اللهم صل على محمد و آل محمد وَ عَجِّلْ فَرَجَهُمْ»