بسم الرحمن الرحیم:
اللهم صل علی محمد وآل محمد وعجل فرجهم
آیات قرآن کریم در شأن امام حسین (علیه السّلام) 2
1-۲۰. دور از شهر و دیار «الَّذِینَ أُخْرِجُوا مِنْ دِیارِهِمْ بِغَیْرِ حَقٍّ إِلاَّ أَنْ یَقُولُوا رَبُّنَا اللَّهُ...» ( الحج ، ۴۰ ) همان ها که از خانه و شهر خود ، به ناحق رانده شدند ، جز این که می گفتند : پروردگار ما خدای یکتاست
2- امام صادق (علیه السلام) درباره آیه فوق فرمود : این آیه درباره علی و جعفر و حمزه نازل شد و در حسین (علیه السلام) تحقق یافت . بر همه آنان درود و سلام باد . ( بحارالانوار ، ج ۴۴ ، ص ۲۱۹ ، حدیث ۹ )
3- ۲۱. پیروی از حسین – اطاعت از خدا «وَ مَنْ یُطِعِ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ وَ یَخْشَ اللَّهَ وَ یَتَّقْهِ فَأُولئِکَ هُمُ الْفائِزُونَ» . ( النور ، ۵۲ ) و هر کس خدا و پیامبرش را اطاعت کند و از خدا بترسد و از مخالفت فرمانش بپرهیزد ، چنین کسانی همان پیروزمندان واقعی هستند .
4- رسول خدا ضمن حدیثی می فرماید : سعادتمند ، آنانند که از دوستان و پیروان حسین (علیه السلام) هستند ، به خدا سوگند ایشان در روز قیامت پیروز و نیکبخت هستند . ( همان ، ص ۲۲۵ )
5- ۲۲. من بیمار حسینم «فَنَظَرَ نَظْرَهً فِی النُّجُومِ فَقالَ إِنِّی سَقِیمٌ» ( الصافات ، ۸۸ و ۸۹ ) پس نگاهی به ستارگان افکند و گفت من بیمارم و با شما به مراسم جشن نمی آیم .
6- امام صادق (علیه السلام) درباره این آیه فرمود : ابراهیم (علیه السلام) بر مصایبی که بر حسین (علیه السلام) فرود می آید اندیشه نمود و گفت : من از آنچه بر حسین (علیه السلام) می آید ، بیمار گشته ام . ( عوالم ، ج ۱۷ ، ص ۹۸ )
7- ۲۳. حسین (علیه السلام) و زکریا «لَمْ نَجْعَلْ لَهُ مِنْ قَبْلُ سَمِیًّا» . ( مریم ، ۷ ) و پیش از این هم نامی برای او قرار ندادیم .
8- امام صادق (علیه السلام) فرمود : منظور از آیه فوق حسین بن علی و یحیی بن زکریا است که از قبل ، هم نامی نداشت و آسمان فقط بر آن دو ، چهل روز گریه کرد .
9- گفته شد : گریستن آسمان چگونه بود ؟ فرمود : به سرخی طلوع و به سرخی ، غروب می کرد . ( کامل الزیارات ، ص ۸۹ )
10- ۲۴. کلمه طیبه :«أَ لَمْ تَرَ کَیْفَ ضَرَبَ اللَّهُ مَثَلاً کَلِمَهً طَیِّبَهً کَشَجَرَهٍ طَیِّبَهٍ أَصْلُها ثابِتٌ وَ فَرْعُها فِی السَّماءِ» . ( ابراهیم ، ۲۴ ) آیا ندیدی چگونه خداوند کلمه طیبه را به درخت پاکیزه ای تشبیه کرد که ریشه آن ( در زمین ) ثابت و شاخه آن در آسمان است ؟
11- امام صادق (علیه السلام) در مورد آیه فوق فرمود : ریشه این درخت ، رسول خدا و شاخه آن امیر المومنین (علیه السلام) است و امام حسن و حسین علیهما السلام میوه آن به شمار می آیند که نه تن از فرزندان او نیز شاخه های کوچک تر آنند و شیعیان نیز به منزله برگ آن هستند . ( کمال الدین ، ص ۳۴۵ )
12- ۲۵. قربانی بزرگ : «وَ فَدَیْناهُ بِذِبْحٍ عَظِیمٍ» . (صافات ، ۱۰۷ )
و او را در ازای قربانی بزرگی باز رهانیدیم . از امام رضا (علیه السلام) روایت شده است که فرمود : منظور از ذبح عظیم در آیه فوق امام حسین (علیه السلام) است . ( عیون اخبار الرضا ( ع ) ، ج ۱ ، ص ۲۰۹ )
13- ۲۶. سؤال بی جا :«لا یُسْئَلُ عَمَّا یَفْعَلُ وَ هُمْ یُسْئَلُونَ» . ( انبیاء ، ۲۳ ) و او بر هر چه که می کند سؤال نشود ، ولی خلق از کردارشان باز خواست می شود .
14- مردی از امام هشتم (علیه السلام) پرسید : به چه خاطر امامت در صلب امام حسن قرار نگرفت ؟ حضرت فرمود : چون خداوند امامت را در صلب امام حسین (علیه السلام) قرارداد ودرصلب امام حسن (علیه السلام) قرار نداد و سپس ایه فوق را قرائت نمود . ( عیون اخبار الرضا ( ع ) ، جلد ۲ ، ص ۸۲ ) «لا یُسْئَلُ عَمَّا یَفْعَلُ وَ هُمْ یُسْئَلُونَ» . ( انبیاء ، ۲۳ )
15- ۲۷. تفسیری از امام زمان (عج) «کهیعص» ( مریم ، ۱ )
سعد بن عبدالله قمی از امام عصر (عج) در مورد آیه فوق سؤال نمود ،امام (علیه السلام) فرمود : این حروف از خبرهای غیبی خداوند است که به بنده اش زکریا داد .
16- زکریا هنگامی که به اسماء خمسه طیبه اطلاع یافت ، هر گاه به نام مبارک امام حسین (علیه السلام) می رسید ، اشک در چشمانش حلقه می زد . روزی از خداوند علت این حال را پرسید ، خداوند داستان کربلا را در قالب این حروف برایش بیان فرمود .
17- «کهیعص» ( مریم ، ۱ ) پس "کاف" یعنی کربلا و "ها" یعنی هلاکت عترت و "یا" یعنی یزید که قاتل آن حضرت بود و "عین" یعنی عطش و تشنگی که بر آن حضرت مستولی می شود و صاد یعنی " صبر" آن حضرت بر کربلا .
18- زکریا وقتی جریان را شنید ، سه روز از مسجدش خارج نشد و مردم را راه نداد و بر حسین (علیه السلام) گریست . ( قصص الانبیاء ، ص ۳۹۸ )
19- ۲۸. رجعت «ثُمَّ رَدَدْنا لَکُمُ الْکَرَّهَ عَلَیْهِمْ وَ أَمْدَدْناکُمْ...» ( اسراء ، ۶ ) بار دیگرشما را برآنها غلبه دادیم ...
20- امام صادق (علیه السلام) فرمود : اولین کسی که در رجعت برگردانده می شود ، امام حسین (علیه السلام) است ... ( الحسین فی القرآن ، ص ۹۶ ، به نقل از بحارالانوار ) «ثُمَّ رَدَدْنا لَکُمُ الْکَرَّهَ عَلَیْهِمْ وَ أَمْدَدْناکُمْ...» ( اسراء ، ۶ )
21- ۲۹. ذی القربی «إِنَّ اللَّهَ یَأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَ الْإِحْسانِ وَ إِیتاءِ ذِی الْقُرْبى...» ( النحل ، ۹۰ ) همانا خدا خلق را فرمان به عدل و احسان می دهد و به بذل و عطاء خویشاوندان امر می کند ...
22- از امام باقر (علیه السلام) روایت شده است که منظور از ذی القربی در آیه فوق امام حسن و امام حسین و ائمه دیگرند . ( کنز الدقائق ، ج ۷ ، ص ۲۵۷ )
23- ۳۰. اهل ذکر (فَاسْأَلُواْ أَهْلَ الذِّکْرِ إِن کُنتُمْ لاَ تَعْلَمُونَ . ( النحل ، ۴۳ ) پس سؤال کنید ازاهل ذکر (علماء و دانشمندان ) اگرنمی دانید .
24- از ابن عباس روایت شده است که : منظور از اهل ذکر در آیه فوق محمد (صلی الله علیه و آله و سلم) علی و فاطمه و حسن و حسین علیهم السلام هستند . ( نهج الحق ، ص ۲۱۰ )
25- ۳۱. به خاطر طایفه ات : وَلَوْلاَ رَهْطُکَ لَرَجَمْنَاکَ وَمَا أَنتَ عَلَیْنَا بِعَزِیزٍ . ( هود ، ۹۱ ) و اگر ملاحظه طایفه تو نبود سنگسارت می کردیم که تو را نزد ما عزت و احترامی نیست . در روایتی آمده است که منظور از " رهطک " علی بن ابی طالب و حمزه و جعفر و امام حسن و امام حسین علیهم السلام هستند . ( تفسیر القمی ، ج ۲ ، ص ۱۲۶ )
26- ۳۲. دو میوه بهشتی : وَالتِّینِ وَالزَّیْتُونِ وَطُورِ سِینِینَ ( تین ، ۱ و ۲ ) قسم به تین و زیتون و قسم به طور سینا
27- امام صادق (علیه السلام) فرمود : منظور از تین امام حسن است و منظور از زیتون امام حسین (علیه السلام) است . ( تأویل الایات ، ج ۲ ، ص ۸۱۳ ، حدیث ۱ ) و ایه را اشاره به شهرهاى مدینه و بیت المقدس دانستهاند.
28-۳۳.جوانمردان :إِنَّهُمْ فِتْیَهٌ آمَنُوا بِرَبِّهِمْ وَزِدْنَاهُمْ هُدًى . ( کهف ، ۱۳ ) آنها جوانانی بودند که به پروردگارشان ایمان آورده بودند و بر هدایتشان افزودیم .
29- ابو مخنف روایت کرده است که سر مبارک امام حسین (علیه السلام) در کوفه ناگهان سرفه ای کرد وآیه فوق را قرائت نمود . ( بحارالانوار ، ج ۴۵ ، ص ۳۰۴ ، حدیث ، ۳ ) ِنَّهُمْ فِتْیَهٌ آمَنُوا بِرَبِّهِمْ وَزِدْنَاهُمْ هُدًى . ( کهف ، ۱۳ )
30- ۳۴.سستی در پیمان : وَلَقَدْ عَهِدْنَا إِلَى آدَمَ مِن قَبْلُ فَنَسِیَ وَلَمْ نَجِدْ لَهُ عَزْمًا . ( طه ، ۱۱۵ ) و به یقین پیش از این با آدم پیمان بستیم ، پس فراموش کرد و او را استوار نیافتیم .
31- از امام صادق (علیه السلام) روایت شده است که فرمود : منظور از پیمان خداوند با حضرت آدم (علیه السلام) کلماتی بود در مورد محمد و علی و فاطمه و حسن و حسین علیهم السلام . ( کافی ، ج ۱ ، ص ۴۱۶ )
32- ۳۵.تعلیم به حضرت آدم (علیه السلام) وَعَلَّمَ آدَمَ الأَسْمَاءَ کُلَّهَا ثُمَّ عَرَضَهُمْ عَلَى الْمَلاَئِکَهِ . ( بقره ، ۳۱ ) و خداوند همه نام ها را به آدم آموخت ، سپس آنها را بر فرشتگان عرض نمود .
33- در تفسیری که منسوب به امام عسگری (علیه السلام) است ، آمده که منظور از اسماء در آیه فوق نام مبارک انبیا و محمد (صلی الله علیه و آله و سلم) و علی و فاطمه و حسن و حسین علیهم السلام است . ( تفسیر الامام ، ص ۲۱۷ ، حدیث ۱۰۰ )
34- ۳۶.آخرین راه : وَمَاظَلَمُونَا وَلَـکِن کَانُواْ أَنفُسَهُمْ یَظْلِمُونَ . ( بقره ، ۵۷ ) به ما ظلم نمی کنند ، بلکه به نفس خود ستم می کردند .
35- از سکینه دختر امام حسین (علیه السلام) نقل شده است که زینب (س) به امام حسین (علیه السلام) فرمود : برادر ! ما را به حرم جدمان رسول خدا برگردان ، حضرت فرمود : خواهرم ! برای ما راه دیگری نیست . آنگاه امام گریست و آیه فوق را قرائت نمود . ( موسوعه کلمات الحسین ، ص ۴۰۰ ، حدیث ۱۸۷ ) وَمَاظَلَمُونَا وَلَـکِن کَانُواْ أَنفُسَهُمْ یَظْلِمُونَ . ( بقره ، ۵۷ )
36- ۳۷.خدا را شاهد می گیرم : قَالَ إِنِّی أُشْهِدُ اللّهِ وَاشْهَدُواْ أَنِّی بَرِیءٌ مِّمَّا تُشْرِکُونَ . ( هود ، ۵۴ ) گفت : من خدا را گواه می گیرم ، و شاهد باشید که من از آنچه جز او شریک وی می گیرید بیزارم .
37- در مقاتل معتبر آمده است که ، امام حسین (علیه السلام) روز عاشورا میان میدان ایستاد و آیه فوق را قرائت نمود . ( خصائص الحسینیه ، ص ۳۵۷ ) قَالَ إِنِّی أُشْهِدُ اللّهِ وَاشْهَدُواْ أَنِّی بَرِیءٌ مِّمَّا تُشْرِکُونَ . ( هود ، ۵۴ )
38- ۳۸.مقابل اهل حرم : وَلاَ تَقْتُلُواْ النَّفْسَ الَّتِی حَرَّمَ اللّهُ إِلاَّ بِالحَقِّ ... ( اسراء ، ۳۳ ) و کسی را که خداوند خونش را حرام شمرده نکشید ، جز به حق .
39- امام صادق (علیه السلام) فرمود : با وجودی که خدا کشتن به غیر حق را حرام نموده بود ، امام حسین (علیه السلام) را در میان خانواده اش به قتل رساندند . ( بحارالانوار ، ج ۴۴ ، ص ۲۱۸ )
40- ۳۹.دو لب مبارک : أَلَمْ نَجْعَل لَّهُ عَیْنَیْنِ وَلِسَانًا وَشَفَتَیْنِ . ( بلد ، ۸ و۹ ) آیا ما به او دو چشم عطا نکردیم و زبان و دو لب به او ندادیم .
- از امام باقر (علیه السلام) روایت شده است که فرمود : منظور ازعینین رسول خدا است و منظور از لساناً امیر المومنین (علیه السلام) است و منظور از شفتین امام حسن و امام حسین علیهماالسلام است . ( الحسین فی القرآن ، سید محمد الواحدی ، چاپ اول ، ص ۲۱۵ )
20/3/1392یکشنبه برابر29رجب برگشت اززیارت علی ابن موسی الرضا(علیه السلام) راه آهن قطارمشهد،اصفهاناللهم صل علی محمد وآل محمد وعجل فرجهم
