جلسه102-2 بحث بصیرت‏ علم ودانش در کلام امیر المومنین علی علیه السلام در نهج البلاغه

0. صیرت 102--  سایت: پایگاه شخصی حسین صفرزاده -https://hosein128.ir/ ​​ ​

نهج البلاغه فرزاد -@nahjolbalaghehfarzad 

وبلاگ صفرزاده-  https://safarzade.blog.i

شنبه26/7/ 1404 برابر 25- / ربیع الثانی 1446-مدرسه صدر بازار ساعت هفت ونیم صبح --استاد سالک  

جلسه102-2 بحث بصیرت‏ وآگاهی بصیرت‏  در قرآن ونهج البلاغه- وضرورت بصیرت‏  سیاسی اجتماعی از نگاه حضرت امیرالمومنین علی (علیهم السلام )   بصرو نظر و استبصر-بصیرت‏ صدق رمزاصلی وحقیقی پیروزی- غلبه ملتها تکیه برایمان وبصیرت  علم ودانش 

بسم الله الرحمن الرحیم  الحمد لالله رب العالمین

اللهم صل علی محمد وآل محمد وعجل فرجهم

1. اللهمَّ کُن لولیَّک الحُجةِ بنِ الحَسَنِ صَلَواتُکَ عَلَیهِ وَ عَلی ابائهِ فی هذهِ السّاعةِ، وَ فی کُلّ ساعَة وَلیّا وَ حافظاً وقائِداً وَ ناصِراً وَ دَلیلاً وَ عَیناً حَتّی تُسکِنَهُ اَرضَکَ طَوعاً وَ تُمَتّعَهُ فیها طویلا
2. الّلهُمّ انصر الاسلام و المسلمین، وانصر جیوش المسلمین، و اخذل الکفّار والمعاندین و المنافقین، والیهود والظالمین و استغفرالله‌ لى و لکم. اللهم احفظ وانصر قائدنا الخامنه ائ اللهم انصر من نصره واخذل من خَذَلَهُ
3. بحث ما محوریت موضوع بصیرت وعلم و دانش 
4. الامام علي سلام الله علیه» فی نهج البلاغه خطبه 3: أما و الذي‏ فلق‏ الحبّة و برأ النّسمة! لو لا حضور الحاضر و قيام الحجّه بوجود الناصر، و ما أخذ اللَّه على العلماء أن لا يقارّوا على كظّة ظالم و لا سغب مظلوم، لألقيت حبلها على غاربها، و سقيت آخرها بكأس أوّلها، و لألفيتم دنياكم هذه أزهد عندي من عفطة عنز.
5. ^[1] امام على سلام الله علیه»: سوگند به آنكه دانه را شكافت و روح را آفريد، اگر حضور حاضران (در بيعت) و تمام شدن حجت به سبب وجود يارى‏كنندگان نبود، و اينكه خدا بر دانشمندان واجب كرده است كه در برابر پرخورى ستمگر و گرسنگى ستمكش ساكت ننشينند، ريسمان خلافت را بر دوشش مى‏افكندم، و پايان آن را به جام آغاز آن سيراب مى‏كردم، و مى‏ديديد كه اين دنياى شما در نزد من بى‏بهاتر از چيزى است كه هنگام عطسه كردن بزى از بينى او بيرون مى‏پرد.
6. امام على سلام الله علیه»- در تعريف حكومت اسلامى: سوگند به خدايى كه دانه را شكافت، و جاندار را آفريد، كه اگر علم (دين) را از معدن آن اقتباس كرده بوديد، و نيكى را از جايگاه آن فراهم آورده بوديد، و راه روشن را برگزيده بوديد، و مسير حق را درست پيموده بوديد، راهها به روى شما لبخند مى‏زد، و پرچمهاى سربلندى بر سر شما افراشته مى‏شد، و اسلام بر زندگى شما فروغ مى‏پاشيد، و هيچ مستمندى در ميان شما مستمند نمى‏ماند، و مسلمان يا غير مسلمانى ستم نمى‏ديد.
7. آگاه وبا بصیرت وعالم باشید ، به خدایی که دانه را شکافت وانسان را افرید سو گند  که اگر بخاطر حضور حاضرین و تو ده های شما بیعت کنند گان ؛ وتمامی حجت بر من بخاطر وجود یار ویاورن نبود  عهد وپیمانی که با دانشمندان و علماء امت که با من گرفته ؛ در برابر پر خوری وشکم باره گی ستمگران و گرسنگی ستمدیدگان  ومظلومین  سکوت نکنند  محار شتر خلافت را بر کوهانش می افکندم  ( ورهایش می نمودم ) وآفرینش را به همان جال اولش سیراب می کردم  ؛ ودر آن حال در می یافتید که ارزش این دنیای شما با این همه زرق وبرقش  که برای آن سر ودست می شکنید  در نظر من از آب بینی یک بز کمتر است .
8. اهم مطالب فی بیان بصیر ت علم ودانش
9. بیان قدرت الهی در آفرینش دانش و انسان ؛ در حقیقت توجه وعنایت به توحید به انسان با بصیرت و آگاه وعالم بخداوند بزرگ وبا عظمت و قدرت که هو القاهر ؛ هو القایم ؛ هو العلیم بذات الصدور تکیه کند واو را عبادت و بندگی نماید ؛ فالق الحسب و النوی قرآن هست؛    
10. برسی لغات النّسمة! به معنای  وزش باد ملایم – گاه به نفس کشیدن  خود انسان اطلاق می شود؛در کلام حضرت به معنای انسان با روح  است
11. الحاضر ! به معنای شخص یا چیزی است که حضور دارد؛ به معنای قبیله و طا یفه بزرگ در کلام حضرت هر دو معنی منظور و ممکن است ؛
12. لا يقارّوا ! از ماده قرار؛ به معنی سکون و آرامش است – مفهوم جمله انست که سالت ننشینید  وارام نباشید
13. على كظّة ظالم ! به معنای –حالت ناراحت کننده ای استکه از پر خوری حاصل می شود ؛ - در جمله حضرت کنایه از تهدی بر دیگران و غصب  حقوق انان است.
14. و لا سغب ! بمعنای گرسنگی است لذا به سالهای قحطی (ذومسغبه) گفته می شود در قرآن آمده - أَوْ إِطْعامٌ‏ فِي يَوْمٍ ذِي مَسْغَبَة- در کلام حضرت کنایه از پایمال شدن حقوق مظلومان است
15. غاربها، از غارب ! فاصله  بین گردن و کوهان شتراست.
16.  لألفيتم دنياكم!  از ماده الفاء بمعنی = بی ارزش وکم بهاترین چیز دنیای شما
17. عفطة  ! صدای مختصری است از بینی به هنگام عطسه
18. عنز.! به معنی بز ماده است
19. دلایل پذیرفتن خلافت وبیعت ؟  به بیانی دیگر
20. بیان اهداف آن حضرت از حکومت
21. الف  = لو لا حضور الحاضر  اشعار دارد به حضور کسانی که آمده اند با قبایلی و اعلام آماده گی نمودند اند
22. الباء =  قيام الحجّه بوجود الناصر، بیان اتمام حجت بر آنحضرت است  حضور و اتمام  حجت است برای اقامه عدالت
23. جیم = خداوند از علماء و دانشمندان تعهد گرفته که وقتی در جامعه محرمیت وبی عدالتی را مشاهده می کنید  در مقابل شکم بارگی مظلومان  بر خیزید وقیام کنید  ومظلومین را نجات دهید
24. نتیجه = این سخن امام بصیرت‏ علم ودانش : هشدار است به همه دانشمندانو علماء وامتها کهوقتی امکانات تشکیل حکومت وعدل  قسط فر اهم گردید  سکوتشان صلاح نیست مسولیت آفرین است باید قیام کنند ؛
25. مثل حضرت امام خمینی رحمه الله علیه که در ورود به ایران در بهشت الزهراء  وقتی دیدند مردم آمده اند واورا قبول دارند ؛ گفتند من دولت تعین می کنم  من تشکیل دولت می دهم  ودر دهان این دولت می زنم
26. در مبارزه با ظلم وظالم و فساد در متن وظایف حضرت بود فرمودند  = اگر بخاطر دلایل فوق  نبود هرگز تن به پذیرش این بیعت نمی دادم؛
27. و در آن هنگام در میافتید که ارزش دنیای شما  ( با آن همه زرق وبرقش ) که برای ان سر ودست می شکنید به نظر من از آب بینی  یک بز کمتر است .  و لألفيتم دنياكم هذه أزهد عندي من عفطة عنز.
28. نکته مهم = معرفی حکومت و حکمرانی علوی – کسانیکه در طول تاریخ تشیع حکومتعلویرا دنبال میکردند . برای هدف بزرگی که آنحضرت بیان می کند می باشد. لا يقارّوا على كظّة ظالم و لا سغب مظلوم،
29. در حقیقت  مبارزه حضرت با دشمنان شکم بارگی بوده
30. بنابر این مبارزه با اشخاص نمی باشد  مبارزه مبانی هدف است مبارزه   چیزی که امروز  امام خامنه ای مد ظله العالی   دین وعلم مورد توجه قرار داده اند
31. در این جا ضرورت دارد به چند کلید واژ ه توجه شود تا رسالت علماء با بصیرت  در مقابل آن روشن شود.
32. ظالم ؛  مظلوم- کیفیت ظلم –متظلم – آثار ظلم -بصیرت‏ علم ودانش
33. ظالم ؛= ائمه‏ى اربعه اهل سنّت، با حكومت‏هاى زمان خود مخالف بودند، زيرا آنان را ظالم‏ مى‏دانستند.
34. مظلوم = هرجا سكوت، موجب ذلّت مظلوم‏ و تقويت ظلم است بايد فرياد زد.
35. کیفیت ظلم = تنها مظلوم‏، اجازه‏ى غيبت از ظالم را دارد، آن هم در مورد ظلم او، نه عيوب ديگرش. «إِلَّا مَنْ ظُلِمَ»
36. آثار ظلم = «مَنْ ظَلَمَ عِبَادَ اللَّهِ كَانَ اللَّهُ خَصْمَهُ دُونَ عِبَادِهِ» (نهج‏البلاغه، نامه 53
37. قال علی علیه السلام نامه 53 – 10402 مَنْ‏ ظَلَمَ‏ عِبَادَ اللَّهِ‏ كَانَ‏ اللَّهُ‏ خَصْمَهُ دُونَ عِبَادِهِ (259/ 5).هر كه ستم كند بندگان خدا را، بوده باشد خدا خصم او در گذشت از بندگان او، يعنى خدا نيز خصم و مدّعى او باشد زياده بر بندگان، و ممكن است كه ترجمه آن باشد كه: خواهد بود خدا خصم او نه بندگان او، يعنى در حقيقت خصم و مدّعى او خدا خواهد بود نه بندگان او.-هر که به بند گان خدا ستم کند خداوند بجای بندگانش دشمن او خوهد بود.
38. قال علی علیه السلام غرور حکم 439 - 1021 ظَلَمَ الْحَقَّ مَنْ‏ نَصَرَ الْبَاطِلَ‏ (273/ 4).ستم كرده است بر حقّ كسى كه يارى كرده باطل را، يعنى يارى كردن باطل فى نفسه بدو مذموم است و باعتبار اين نيز بد و مذموم است‏ هر که باطل را یاری کند بر حق ستم کرده است.غرروالحکم 2/36
39. ستم مى‏لغزاند پا را، و زايل ميكند نعمتها را كه بستمگر داده شده و هلاك مى‏گرداند امّتها را-10411 الظُّلْمُ يُزِلُّ الْقَدَمَ‏ وَ يَسْلُبُ النِّعَمَ‏ وَ يُهْلِكُ الْأُمَمَ (36/ 2).- ظلم قدم را می لغزاند ونعمت راسلبمی کند و امتهارا به هلاکت می کشاند.   
40. اللهم صل علی محمد وآل محمد وعجل فرجهم