الّلهُمّ انصر الاسلام و المسلمین، وانصر جیوش المسلمین، و اخذل الکفّار والمعاندین و المنافقین، والیهود والظالمین و استغفرالله لى و لکم. اللهم احفظ وانصر قائدنا الخامنه ائ اللهم انصر من نصره واخذل من خَذَلَهُ
مقصد هشتم؛ فصل_قصد هشتم؛ فصل-مقصد هشتم؛ فصل_برهان المحقّق الرشتيّ على امتناع تقديم الصدوريّ علىالجهتيّ و فساده
تاریخ: شنبه ۱۴۰۴/ آذر ۰15اصول -15/9/404-اعوذ بالله من الشیطان الرجیمبسم الله هالرحمن الرحیم
در بخش مرجحات صاحب کفای نظرشون این بود که ترتیب وجود نداره شیخ اعظم انصاری رضوان الله تعالی علیه ترتیب و به همون شکل که تو روایت بیان کردن روایت چون دو تا هست من یکیشو میگم اول یکیش فرق میکنه طبق یکیش اینه که اول از مرجحات خذبه مااشتهربین اصحابک. و دیگه کار نداریم که مشهور و که عمل میکنیم تو مرجح ۲ و ۳ خلاف خلاف باشه خلاف توضیحش اینه که همین خذبه مااشتهربین اصحابک که دارید عمل میکنید مخالف قرآن یا موافق عاممه هست
الان بحث ما در موافقت عامه که به جهت صدور میگیم طبق نظر شیخ با صراحتا گفتند نه اینکه ما بخواهیم است. فرمودند مشهور عمل میکنیم ولو ولو یعنی در دو صورت یه صورتش همینه که ولو مشهور موافق اگه مخالف باشد که دیگه مشکلی نداریم امتیاز دوم میشه اما اگر موافق عامه باشه نقصه اما گفتم ما کار به این نداریم امام علیه السلام فرمودند مشهور
در نتیجه کلام شیخ این میشه که شهرت که برمیگرده به سند روایت صدور بهش میگیم. صدور مقدم بر جهت صدوراست این نتیجه را بگیریم از کلام شیخ محقق رشتی برعکس این رو دقیقاً میگه و چه تندی هم میکنند به استادشون با یه تندی هم میرن جلو که یه درسه برای ماست که هیچ وقت تند نشیم تو مباحث علمی اما ما دیگه عین عبارت را میخونیم و یه درس عبرتی همیشه برای ما که هیچ وقت این کاررا نکن حالا ما حق چی میفرماید.
00:3:4فرمان اولجهت صدور باید نگاه کنیم که تو روایت سومی مرجح بود دیگه بعداجهت صدور نگاه بکن و اگه تونستی حل بکنه حل کن بگو این دو تا روایته یکیش موافق یکی مخالف به مخالف عمل کن دیگه تمام شد اگه تو جهت صدور به چیزی نرسیدی من مثال میزنم چطور میشه انسان به جای نرسه مثلا عامه خودشون دو قولی اند یا سه قولی اند. ضد همه یکیش موافق مثل عام است اون یکی مثل دیگه یعنی هر دوش موافق ؛ اگر تو جهت صدور به نتیجه نرسیدی بعد بیا سر صدور شیخ محقق رشتی اینو کلامشونو با سفتی هم میگن محاله که هنوز شما جهت صدور نگاه نکردید برو سر صدور یعنی ما اول باید جهت نگاه کنیم دلیلشون چیه میفرمان به دلیل اینکه خیلی ساده. میگن اون روایتی که موافق عامه امکان نداره شما بگید از امام صادر شده و بخوایم متعبد به او بشیم کلام ایشونو بازش میکنهم
00:3:46-اگه باز نکنی ها درست متوجه نمیشیم دارن چی میگن دارن میگن اگر تو بحث موافق عامه و مخالف عامه اون که مخالفان که طبق نظر ایشون عمل کنه اول بیان به این عمل کن حالا اگه بخواید این کار نکنید. نتیجه چیه مثلاً موافق باید عمل کنه دیگه موافقه
00:5:50-مثلاً فرض کنید به من مزیت شهرت رو داره توضیحش اینه جناب محقق رشتی همینو میگن اصلاً امکان نداره شما متعبد بشین وبگین موافق عامه بخاطر شهرتش یا بخاطر موافقت کتاب اونم میتونید بگید میخوید بگید صادر شده یعنی نمیشه چرا. اولجهت صدور عمل بکن نرو سراغ صدور که شیخ اعظم میگفتند اولشهرت بعد مخالف عامه ایشون میگه اول مخالف عمل کن چرا چون اگر این کارو نکنی ممکنه بخوای موافق آن را عمل بکنی که موافق عامه بخاطر یه مزیتی است که توشه دیگه مزیت نداره.
00:7:10مزیتش چیه یک و دو یا شهرتش یا موافق کتاب اینا رو باید تو ذهنمون باشه ۱ ۲ ۳آماده باشیم که چی میخوایم بگم میفرماید که روایتی که موافق عامه هست دوران امرش بین دو چیز است یا عدم صدور من اصلهم 2- صدره لاکن تقیتا چون دوران بین دو چیزه اینم دلیلش این کار نکن. که موافق عامه را عمل بکنیم موافق عامه یا اینه یا اونه یا اصلاً امام نگفتن یا اگرم گفتن تقیتا به این خاطر میگن محال است که بخوای اولشهرت نگاه بکنه اول باید مخالف عامه را عمل بکنه بعد از این
00:8:47-نکته دیگه که میگن اینه میگن بلکه من یه قدم میرم جلوتر میگم کار در ظنی صدور احون است تا قطعی صدوری یه جور. اما تو ظنی و صدور احونه چرا فرض کنید چون هردو تا روایت دو ظنی و صدور یکیش موافق عامه یکی مخالف عامه طبق نظر مخالف عمل موافق عامه چون ظنی نیست صدورش احتمال میدیم که اصلا صادر نشده یعنی ۲۰ درصد ۳۰ درصد احتمالا بده و همین بود که الان گفتیم
گفتین دوران امر موافق عامه بین دو چیز است. یا عدم صدور من اصلا یا اگرم صادر شده تقویته خوب فرمایششونو تو شق دومش فهمیدیم چی میخوان بگن و اونجایی که قطعی و صدوره چیکار کنیم فرض کنید روایت موافق عامه داریم اما قطعی و صدور یعنی متواتره یا محفوف به قرینه هست دیگه خیلی صدور میشه دیگه چیکار کنیم دیگه نمیتونیم بگیم دوران بین دو چیز اونجا چی میگیم. حتما صادر شده است لاکن تقیتاً یه احتمال شک توش نیست
00:9:53-خب همه این حرفا رو زدن برای اینکه میخوان یه نتیجه بگیرن و بگن که اولین مرجح مرجحه جهت صدوری اول برو سر مخالف عامه را عمل کن بعد دیگه وارد این بخث میشن خب این نظرشون خلاف نظر شیخ دیگه می فرما احتمال اینکه بگیم. مقدم بندازیم مرجحات سندی را طبق نظرشیخ اعظم مرجحات سندی رو که همون شهرتش یا موافقه کتاب اینا مقدم بندازیم بر اون روایت مخالف عامه که جهت صدور میگن یه احتمالش اصلا وجود ندارد چرا چون خود امام تصریح کردن که موافق عامه رو بندازش دور.
00:11:00-اما ما نگفتیم - خب با توجه به اینکه امام صریح میگن موافقان به موافق عامه رو نگفتیم طرحش بکن پس کلام شیخ اصلا وجهی نداره که بگیم اولخذبه مااشتهربین اصحابک بعد تو مرحله دورم میگه ول کنید حالا ما کتاب دیگه ول کنید بعدی هم تو مرحله ۳ که موافق مخالفت اینجاست که میگه اگه بخوای کلام شیخ اعظم عمل کنیم اول باید به شهرت نگاه بکنیم و به یه مشکل برخورد میکنیم. با اونی که شهرت که عمل میکند گاهی موافق و خود شیخم گفتن بازم شهرت عمل کن ایشون میگه ازعجایبه
محقق رشتی خیلی عجیبه خود امام میگن موافق عامه را طرحش کن اینجا عمل کن یعنی حالا عبارتش اینو دقت کنید . یه بار دیگه تکرار میکنیم شیخ اعظم انصاری ترتیب روایتو میگن اولخذبه مااشتهربین اصحابک بعد کتاب بعد مخالف عامه ؛ در نتیجه کلام شیخ اینه که اول که به شهرت عمل میکنی گاهی اون شهرت مخالف کتاب یعنی نقص داره من دارم صحیح میگم نه نقص. شهرته موافق عام نقش داره - شیخ میگن باشه
00:13:00امام فرمودند اولخذبه مااشتهربین اصحابک محقق رشتی به عکس میگه میگه اولین مرجع تو تعارض دو تا روایت مخالف عامه را عمل کن موافق عامه رو بنداز کنار اینو اول دقت کن نرو سراغ صدور چرا میگن کلام شیخ به یه اشکال برخورد میکنه که اول گفتن شهرت بگیر اگر شهرت موافق عامه بود. موافقان بمان یا مااشتهربین دو چیزه هر دوشم بیفایده موافق عامل یا امر شاره بین اینکه اصلاً صادر نشده ۲ اگه صادر شده طبیعتاً صادر شده به چه درد میخوره چرا شیخ گفتن خذبه مااشتهربین اصحابک صادر نشده امام فایده نداره که از این جهت دارن میرن جلو تازه میگن این مال اونجاست که قطعی و صدور نیست اگه قطع الصدور بود. یعنی فرض کنید اون شهرت صدورم باشه بازم بیک ایراد گرفتار میشی ایرادش چیه اینه که امام قطعاً برای تقیه گفتهاند دیگه صدورشو نمیتونی شلش بکنی که میگه تقیتاً صادر شده این ایراد به شیخ میگن چطور شد
شیخ اول میگن شهرت نگاه کن بعد به بحث موافق و مخالفان که میرسه یه مرتبه امام فرمودند که موفق عامه را دور بینداز. پس اول باید اینو مرجح عمل کنیم اول مراجح جهتی رو باید عمل بکنیم به اینجا که میرسه یه کلام عذر میخوام تندی رو علیه شیخ اعظم بیان میکند ما دیگه عین عبارتو میخونیم که دارن تو ذهنت تعریف کردن دارن تنقیس میکنند چی میگن میگن این کلام من العجائب الغرائب. غرائب خیلی عجیب و غریب و همچین عجایب و غرایبیش که التی لم یعد صدورها من ظمه معقل نیست که از یه آدمی که ذیمسک است همچین کلامی خارج بشه چی میگن مثل کلمه انسان به کسی میگن که هر کلام ظن جا خارج نمیشه. امساک میکنه یا تو نوشتار امساک میکند قلمش را لع الله یجری قلمه علی ما یشا بل یجری علی ما یشاء العقل اینا میگن جناب محقق رشتی میگن از شیخی که ذیمسک کرد من تعجب میکنم این حرفو زدم بالاتر میگن نه شیخ عظیم بالاتره چیه. فضلاً ام من هو طال العسمت علما وعملا میگن این عجیب و غریب عظیم ساده نمیشد فضلاً از شیخی که تالی تل به معصوم است هم از نظر علمی هم از نظر عملی ببینید خیلی درجه شیخ بردن کنار ائمه علیهم السلام اینش خوبه هوا یعنی اشتباه اصلا نمیکنه اشتباه چی شد مااشتهربین گفتن اولشهرت بگیر. امام گفتن دور بنداز فرمان خود امام عمل نکن چطور میشه بگیم مشهور عمل نکند
خوب موافق بین دو چیزه همین مشهور که میخوای عمل بکنی چون موافق عامه یا امام اصلا نگفتن این در صورتی که دو اگر گفته باشند هم طبیعتا گفتن در هر دو صورت شما. طبق این نظریه باید حرفی را عمل کنیم خیلی اشتباه بزرگی این کلام و
00:19:28- اما آخوند یک نکته خیلی زیبایی حقیقتاً خدا همشونو رحمت بکنه آخوند یک کلام جواب محقق رشتی را میده میفرماد شما گفتید شهرت بگیر ولو موافق عامه گفت شهرت بین دو چیزه ما میگیم بین سه چیزه. امام نگفتند یا اگرم گفتن یه صورت سومی هم داره که گفتند و بیان حکم الله واقعی بوده مگه نمیشد امام حکم واقعی خدا را بگن موافق آن عامه باشه میشه دیگه هرچی امام میگن مخالف چقدر زیبا آخوند جواب میدن.
حرف شیخ درسته که مرجح اول چیه همون شهرتشهرت بگیر ولو موافق عامه منتها اینکه موافق عامه شما میگفتی یا امام نگفتهاند یا اگرم گفتن یا گفتند و حکم الله واقعی همون حرف شیخ ؛ بعد از اینکه بعد از که آخوند این حرف میزنند نتیجه میگیرن. که میشود اولین مرجع همون شهرت باشه ولو موافق عامه باشه و طبق نظر شیخ امکان تعبد به صدور مشهور هست یعنی من متعبداً میگم مشهور صادر شده و موافق آن مبحث چرا میگم بیان حکم الله واقعیه دیگه حرف رشتی را نمیزند امام همین روایت مشهور رو به زراره گفتن عمل بکن. میدونستد که این موافق شهرت گاهی موافق عامم هستا امام اینو میدونستد جاهل که نبودن اینو ما اضافه کردیم اینا چه فایده نیست امام میدانستند که به زراره وقتی میگه به مشهور عمل میکند این مشهوره و از این موارد نه همیشه تو بعضی موارد موافق عامه ؛ بازم امام کاری به موافقانش نداره گفتند مشهوررا بگیر که لاریب فی لاری یعنی حکم الله واقعی. نیست ولی اینطور نیست که هرچی حرف میزنیم از دمشو نمیتونیم بگیم مخالفان یا عکسشو بگیرین عامه همه سخنان عامه مخالف حکم الله نیست
نتیجه اش اینجا همین شد خوب بعد آخوند جواب اون توهین. امری انما ذکرناهو من یخفا علی مثله این حرفی که زدم واضحتر اینه که نظیر چنین شخصیتی مثل بخواد مخفی بمونه چطور ایشون اینو نفهمیده الا ان الخطا و النسیانه للانسان طبیعت ثانیسان بالاخره خطا این طبیعت دوم همه انسان هاست ایشون حالا اینجا یه خطایی کرد فراموش کرده است. اشهد الله من ضلال الاقدام والعقلام همه از قلم ؛ خدا ما را حفظمان کنه فی کل ورتت و مقام معبر یک درس تربیتی برای خودمان بگیرم و اون اینه شخصیتی اشتباه فاحش کردن نمیخواد تند جواب بده باورمون نمیشه عجایب غرایب. بعداً تو قالب اینکه میخوایم تعریفشو بکنیم بگو این آقا که انقدر درجه فهمش بالاست چطور اینو نفهمیده
00:24:52-یه احتمالم بزاریم که ما نمیفهمیم الان اینجا ملاحظه کردید که محقق رشتی چطور یه ایرادی رو به شیخ گرفتن و گفتن روایت موافق عامه امرش داریر بین دو چیز یا امام اصلا نگفتن یا اگر گفتن. بین سه چیزه موافقانه یا نگفتند یا تقیت گفتن یا برای بیان حکم الله واقعی گفتن کلام آخوند درسته اما محقق رشتی چون سوم را نفهمیدن آن را نمیدونستن گفتن دوتا به خاطر این دوتا گفتن که اول باید مخالف عامه را عمل بکنیم موافق عامه رو دورش بنداز نرو سراغ شهرت میخواد مشهور باشه میخواد نباشه دورش بپاشه چرا شیخ گفتن اولشهرت بگیر ولو موافق عامه.
00:26:03خوب این بحثا تمام شد ما سه تا ایراد به آخوند حالا داریم در حالی که آخوند کلامشون درست بود ست ایراد بگیر ما جمع کنیم
۱ جناب آخوند اینکلام شما در جواب محقق رشتی خلاف مبنای خودتان است مبناتون چی بود گفتید یه جا کفایه چند صفحه قبل گفت به مرجحاتی رجوع میکند به مرجحه صدوری اینو سریع گفتند ؛ گفتند به او برمیگرده. توضیحم دادیم توضیحشو دوباره باید بگیما وقتی میگید برمیگرده بابا یعنی چه یعنی دارید میگید اینکه موافق عامه با مخالف عامش اینم یه مزیت صدوریه باز توضیح بده یعنی چه یعنی اون که موافق هستند صادر نشده او که مخالف صادر شده اینه دیگه در حالی که آخوند میگن نخیرصادر شده
آخوندمی فرمایند بالاخره کدوم کلامتون را بگیریم. وقتی توضیح ندی متوجه نیستیم ایراد آخوند توضیح میدیم اینجا ایراد است پس باید یه تکرارمیکنیم جناب آخوند گفتن مرجح سوم برمیگرده به مرجع اول و توضیح دادیم برمیگردد به او یعنی چه یعنی مراجعه سوم مراجعه سوم مخالف دیگه مخالف عامه اولیش یعنی صادر شده موافقان ساده نشده اینو میگن دیگه میگن اولی معنیش اینه. در حالی که اینجا دارن در جامع چی میگن
میگن موافق عامه امر شامل بین سه چیز است ۱ صادر نشده ۲ بیان حکم الله واقعی سومی چیه پس این غیر اونه قبلاً میگفتی سوم باید به یک بر بگرد اینجا میگه نه برنمیگرده یه اشکال اولش که به ایشون هست
اشکال دوم جنابآخوند گفتید ترتیب بین مرجحات نیست. اما اینجا تو جواب محقق رشتی پذیرفتید که اول مراجعه صدوری طبق نظر شیخ خودتون دارید میگید میگه ترتیب هستا ؛ کلام شیخ درسته اول اونه سر سومی چون محقق نشین گفتن اول سومی بعد اولی آخوند اومدن گفتن حرف شیخ درسته حرف درسته میشه ترتیب یعنی اول صدور بعد جهت تشکر و
00:29:52اما اشکال سوم مااینه که. چرا با خود ترتیب در مرجحات موجود شما قبول یه کاسه میکنه یه کاسه میکردیم چیکار میکردید میگفتیم اگه دوتا تعارض داره اولی مرجح شهرت داره اما روایت دومیه هم موافق کتاب هم مخالف عامه طبق نظر شیخ باید اولی عمل کنه طبق نظر آخوند گفتن رو کله دومی دو تا مرجح گفتن این دو تا سنگین تره. الان ما تو این بخشاشون فهمیدیم ترتیب موجود است حقم همین بود توضیحشم دادیم
دلیل ما خود روایت نگاه بکنید نمیتونید ترتیب رعایت نکنید تو خود روایت ترتیب بود امام میتونستن اول بگن به ما وافق الکتاب اول گفتن خذ به مااشتهرخب امام اطلاع دارن قاعد نیست مطلب از ذهنشون که یا غافلن یا نعوذ بالله اینجا نمیشه گفت امام نمی دونن ؛ امام میدانن اینو میدونن. میدونم که زراره میره مشهور عمل میکنه در حالی که اون روایت مشهور مخالف کتابم است
موافق امام بازم میگن برو به شهرت عمل کن من دلیلشم باز توضیح دادم که چرا امام دارن میگن باز به شهرت عمل کن با اینکه مخالف قرآنه جواب
جواب اینه که مخالف قرآن شما تصورش اما در واقع مخالف نیست چون قرآن متن داره با ظاهر قرآن گاهی روایت تنظیم نیست. خدا پا داره میاد و جا ربک والملک صف پس دو تا روایت متعارض اگه دیدید یکیش مخالف قرآنه شما میگی مخالف امام صادق علیه السلام میگن مخالف نیست چون مخالف قرآن شما اعتقاد دارید اعتقاد واقعی که این نیست. یا مثلاً مخالف عامه و موافقم امام میگن مشهور عمل کن ولو موافق عامه باشه خب بگه هرچی موافق انداخت دور امام میگن این مشهوره و همون حکم الله واقعیش این دلیلشم قبلاً گفتی این بحث امروزم یه بحث پیوسته با هم بود تا اینجا و صلی الله علی محمد و آل.
